Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku zaprasza w niedzielę, 9 listopada 2025 roku, o godz. 16.00 do Galerii Muzeum na otwarcie wystawy fotografii Zbigniewa Bzdaka "Przeszłość jest wieczna". Wstęp wolny.

Przeszłość jest wieczna - John Irving

Przez ostatni rok pracowałem nad wyborem archiwalnych fotografii na wystawę o mojej młodości w Polsce. Przeglądałem setki zdjęć z odwiedzin u rodziców w Radomsku. Moje wspomnienia wyblakły, ale stare zdjęcia wydają się nietknięte przez czas, niezmienione i bardzo realne. Kiedy patrzę na te uwiecznione wizerunki rodziny, to zderzają się one z wspomnieniami zapisanymi w mojej pamięci. Zdałem sobie sprawę, że dla mnie przeszłość to nie tylko zbiór zanikających momentów i obrazów, ale ciągła i trwała ich obecność. Pozostaje ona we mnie zapisana na zawsze.

Obecnie mieszkam w stanie Michigan w USA obok olbrzymiego Narodowego Lasu Hiawatha, często tam fotografuję, a te nowe widoki wypełniają moją świadomość. Przeglądając i skanując zdjęcia z Polski, często patrzę przez okno mojego studia i mam wrażenie, że istnieje jakaś intymna relacja między tymi dwoma różnymi światami. Takie nakładanie się tylko w mojej głowie odległych w czasie i przestrzeni warstw pamięci. Proces ten pozwala mi przywołać stare wspomnienia i połączyć je z teraźniejszością. To nie tylko przetwarzanie, ale przede wszystkim interpretacja obrazów poprzez syntezę starych powidoków z moją aktualną przestrzenią wizualną.
John Irving napisał, że „Wyobrażanie sobie czegoś jest lepsze niż tego pamiętanie”, intensywnie pracuję, aby zrozumieć ten proces.

Zbigniew Bzdak, sierpień 2025

Ta wystawa powstała ku pamięci moich rodziców, Bogumiła i Czesławy, którzy urodzili się i mieszkali całe życie w Radomsku. Moje siostry Barbara Kowalska i Maria Juziak wraz z rodzinami również są bohaterami tej prezentacji. Jestem wdzięczny za ich zaufanie i aprobatę, ponieważ często rozmawialiśmy o wystawie podczas naszych cotygodniowych rozmów na Zoomie.

Chciałbym podziękować dyrektor Małgorzacie Borek i pracownikom Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku za umożliwienie mi prezentacji moich prac w galerii muzeum. Moje wczesne zainteresowanie fotografią rozwinęło się w czasie uczęszczania do koła fotograficznego prowadzonego przez instruktora Zygmunta Andrzejaka, a moja pierwsza wystawa miała miejsce w 1974 roku w Powiatowym Domu Kultury w Radomsku.

Nie mógłbym zrealizować tego projektu bez pomocy i wsparcia mojego wieloletniego przyjaciela Stanisława Kulawiaka, który jest kuratorem tej wystawy. Zaczęliśmy razem fotografować w Krakowie, pracując dla wydawnictw, prowadząc galerię fotografii i zakładając Grupę Twórczą SEM. Staszek poświęcił się promowaniu „autentycznej” dokumentalnej fotografii, ale z entuzjazmem przyjął moją bardziej eksperymentalną twórczość. Chciałbym podziękować autorce Agnieszce Lisowskiej, która napisała esej oparty na jej własnych przemyśleniach na temat pamięci i naszych rozmowach podczas pracy nad tym projektem oraz Iwie Momatiuk za jego przetłumaczenie.

Jestem wdzięczny mojej żonie Maggie Walker, która jako pierwsza widziała postępy prac i dzieliła się ze mną swoją opinią. To ona pokazała mi zalety życia na Górnym Półwyspie stanu Michigan i pomogła mi pogodzić codzienne stresy z pracą nad tym projektem, jeżdżąc razem na rowerach, nartach albo pływając kajakiem po jeziorze Michigan.
Życie toczy się dalej, ale czasami warto się zatrzymać, spojrzeć wstecz i docenić przeszłość.

Zbigniew Bzdak, Gladstone, Michigan, 18 września 2025 roku

Zbigniew Bzdak urodził się w 1955 roku w Radomsku. W czasach licealnych (1970–1974) zaczął fotografować w kółku fotograficznym przy Domu Kultury w Radomsku. Następnie studiując fizykę jądrową na AGH (1974–1979) w Krakowie, współpracował ze Studencką Agencją Fotograficzną, a w roku 1976 był współzałożycielem Grupy Twórczej SEM, z którą brał udział w wielu akcjach i wystawach. Wtedy współpracował też z pismami studenckimi „Magazyn Studencki”, „Student”, „Politechnik” i magazynami ilustrowanymi „Razem” oraz „itd.”. W 1978 roku został laureatem nagrody „Czerwona Róża” dla fotoreporterów studenckich. W 1979 roku wyjechał z Polski jako fotograf z ekspedycją kajakową Canoandes ’79 (Klub „Bystrze” przy AGH) do Meksyku i Peru, gdzie przez dwa lata dokumentował eksploracje nieznanych rzek w Ameryce Łacińskiej. Jego zdjęcia z pierwszego przepłynięcia Amazonki od źródeł do oceanu zostały opublikowane w roku 1987 przez „National Geographic Magazine” oraz w książce Joe Kane Running the Amazon. Następnie przez wiele lat współpracował z „National Geographic Magazine”, fotografując kolejne wyprawy kajakowe do najgłębszego kanionu na świecie Colca w Peru, opublikowane w magazynie w 1993 roku. Inne projekty to eksploracja i pomiary źródeł rzeki Amazonki w peruwiańskich Andach oraz dokumentowanie życia mało znanego szczepu Indian Waorani w amazońskim regionie Ekwadoru. Mieszkał wtedy w stanie Wyoming w USA, gdzie był fotoreporterem w stanowej gazecie „Casper Star-Tribune”. W 1990 roku wydał album fotograficzny zatytułowany Living in Wyoming, Settling for More z tekstem Susan Anderson. Album ten został nagrodzony w 1991 przez prestiżowy magazyn „Communication Arts” jako książka roku. W roku 1991 przeprowadził się do Chicago, gdzie pracował w gazecie „The Times” w stanie Indiana, najpierw jako fotoreporter, a później jako dyrektor działu fotografii. Rok 2000 spędził, fotografując życie religijne imigrantów w Chicago do dokumentalnego projektu CITY 2000. Zdjęcia z tego projektu były wielokrotnie wystawiane w galeriach i muzeach w Chicago oraz wydane jako album fotograficzny, a następnie wszystkie zdjęcia weszły do specjalnej kolekcji na Uniwersytecie Illinois w Chicago. Po zakończeniu projektu w 2001 roku prowadził przez rok zajęcia z fotografii na Columbia College Chicago, a następnie w latach 2002–2020 był fotoreporterem w „Chicago Tribune”, gdzie dokumentował wydarzenia krajowe i międzynarodowe, m.in. huragan Katrina i wojnę w Iraku. W roku 2008 fotografował kampanię wyborczą prezydenta Baracka Obamy i jego pierwsze miesiące w Białym Domu. Jego fotoreportaże i filmy wideo były wielokrotnie nagrodzone w konkursach prasowych, a w 2015 roku dostał Emmy Award za film dokumentalny Kenwood’s Journey. W marcu 2024 roku został członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików oraz autorem dwóch wystaw Sweet Home Chicago w ZPAF Gallery w Krakowie i Magia Wspólnoty w B&B Gallery w Bielsku Białej. Obecnie mieszka w stanie Michigan, pracuje nad własnymi projektami i wystawami oraz porządkowaniem obszernego archiwum fotograficznego.

Zbigniew Bzdak - Przeszłość jest wieczna