Kupno statywu pozwala na wykonywanie zdjęć przy świetle zastanym niezależnie od warunków oświetleniowych - warto więc ponieść ten wydatek - otwiera on możliwości dotychczas niedostępne.
Kupiliśmy już aparat i teraz nadszedł czas by wyposażyć go w dodatkowe akcesoria. Można dokupić dodatkowy obiektyw, np. tele, można również pomyśleć o zewnętrznej lampie błyskowej. Warto jednak zastanowić się, czy jeszcze więcej nie zyskamy, kupując statyw. Statyw daje nam pełne panowanie nad czasem naświetlania zdjęć oraz powtarzalność ujęć. Zdjęcia z ręki wykonywać możemy w bardzo ograniczonym zakresie czasów otwarcia migawki. Reguła mówi, że czas naświetlania takich ujęć musi być odwrotnością ustawionej ogniskowej (w formacie małoobrazkowym). Jeśli ogniskowa wynosi np. 28 mm, to czas naświetlania powinien wynieść 1/28 s. W praktyce przyjmuje się oczywiście najbliższe realne ustawienie, czyli w tym przypadku 1/30 s. Podobnie dla 50 mm - 1/45 lub 1/60 s, dla 80 mm - 1/90 s itd. Nowoczesne systemy stabilizacji wbudowane w korpus lub obiektyw są w stanie wydłużyć ten czas nawet kilkukrotnie, ale i tak nie wyrwą nas spod władzy ułamków sekundy. Mniejszych lub większych, ale ułamków.
Dzięki zastosowaniu statywu, maksymalny czas naświetlania jest ograniczony tylko możliwościami posiadanego aparatu.
Drugą zaletą statywu jest całkowita powtarzalność zdjęcia. Raz ustawiony kadr można naświetlać wielokrotnie, np. naświetlając kilka-kilkanaście RAW-ów to późniejszego połączenia ich w technice HDR. Bez statywu nie wykonany ujęć do stworzenia panoramy z prawdziwego zdarzenia, nie mówiąc już o wygodzie korzystania z podnoszenia lustra i samowyzwalacza.
Jaki więc wybrać statyw? Produkowanych jest wiele typów statywów, począwszy od małych lekkich przeznaczonych do kieszonkowych kompaktów. Nie sa demonami wysokości (zwykle ok. 10-40 cm), lecz zapewniają pełną swobodę kadrowania, której brak gdy położymy aparat np. bezpośrednio na stole. Dodatkowa zaleta mini statywu jest niewielka waga oraz wymiary - bez problemu taki statyw można nosić nawet w pokrowcu razem z kompaktem i zapasową kartą pamięci.
następnym typem po modelach stołowych są statywy dla osób, które szukają czegoś o jak najniższej wadze, ale znacznie większej wysokości. Mamy do wyboru szeroką gamę produktów - od lekkich i tanich statywów z tworzyw sztucznych lub aluminium po znacznie droższe, ale bardziej wytrzymalsze super lekkie konstrukcje z włókien węglowych lub magnezu. Mimo podobnej wagi (ok. 1 kg) te dwie grupy różnią się znacznie jakością materiałów, z których są wykonane, a przez to oczywiście sztywnością i wytrzymałością konstrukcji. Tanie statywy kosztują ok. 100 zł, natomiast markowe statywy np magnezowe często kilka razy więcej. Dodatkowym kosztem przy kupnie lepszego statywu jest wymiana głowica statywu - w tańszych odpowiednikach zwykle jest ona zintegrowana.
Statyw - po złożeniu ma długość około 30-50 cm, po rozłożeniu - zwykle 140-160 cm. Problemem jaki powstaje jest zwykle udźwig (nawet w przypadku droższych konstrukcji), który wynosi przeciętnie od 2 do 4 kg. Ty ważniejsza jest możliwość dociążenia statywu np. za pomocą podwieszonego od spodu np. plecaka.
Jedną z najpopularniejszych kategorii statywów - są nieco cięższe (od 2-3 kg) markowe statywy wykonane z aluminium (lub domieszką tytanu lub magnezu). Połączenie dobrych parametrów technicznych i w miarę przystępnej ceny sprawia, że stanowią idealny wybór dla większości osób Zdecydowanych na poważniejszą zabawę z fotografią, wykonujących zdjęcia przy pomocy lustrzanki lub zaawansowanego kompaktu cyfrowego. Niewielka waga pozwala na wygodne używanie ich w terenie.
Droższe statywy do których należy dokupić dodatkowo głowicę cechuje najwyższa funkcjonalność. Kupując ja osobno można wybrać ją pod kątem szybkości ustawienia aparatu w określonej pozycji lub dużej precyzji regulacji jego położenia. Często mamy również możliwość ustawienia kolumny statywu w poziomie i w pionie "do góry nogami". Wybrane statywy oferują nawet możliwość zmiany nóżek (specjalne końcówki do podłożana np. śnieg, piach lub do studia fotograficznego).
Wspominając o studiu fotograficznym należy też wymienić - najcięższe z używanych typów - statywy studyjne, konstruowane z myślą o maksymalnej stabilności - nawet podczas używania ciężkich kamer i aparatów wielkoformatowych, zamocowanych na bardzo precyzyjnych i ciężkich głowicach. Ceny takich statywów to przedział od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.
Warto wspomnieć, iż oprócz statywów uniwersalnych w sprzedaży są także modele o bardzo wąskiej specjalności. Jednym z typów takich urządzeń są statywy mocowane na szybie samochodu (albo do szyby, za pomocą dużej przyssawki) innym typem jest statyw pozwalający na wygodne oparcie np kamery lub aparatu o klatkę piersiową.
Powinniśmy zdecydować się na model, którego maksymalna wysokość pozwoli nam na swobodne fotografowanie w postawie wyprostowanej nawet na miękkim podłożu.
Jeśli zależy nam na wygodzie przenoszenia statywu, warto pomyśleć o modelu z nogami składającymi się z wielu elementów. Minusem takiego rozwiązania jest ujemny wpływ na
stabilność i sztywność konstrukcji. Wybierając statyw należy zwrócić dużą uwagę na sztywność połączeń odcinków teleskopowo rozkładanych nog. Sposobów blokowania nóg jest kilka - za pomocą pokrętła albo zatrzasku. Oba rozwiązania mają plusy i minusy (pierwszy jest bardziej precyzyjny, drugi szybszy).
Bardzo ważnym elementem, są możliwe do ustawienia kąty rozwarcia nóg. Mając do wyboru tylko nogi w pionie i nogi odchylone o jakieś 25", to fotografowanie nisko umieszczonych elementów czy fotografowanie z żabiej perspektywy może być utrudnione. O wiele lepiej, jeśli dostępnych jest kilka kątów odchylania nóg, np. 25", 48", 75" i 90". Ważny jest przede wszystkim ten pierwszy kąt - im mniejszy, tym lepiej najlepiej, umożliwiający najefektywniejsze wykorzystanie wysokości statywu.
Ważnym elementem wpływającym na stabilność statywu są końcówki nóg. Zwykle wystarczają zwykłe gumowe, dobrze sprawdzają się na większości powierzchni. Warto jednak pomyśleć o statywie w którym można zmienić końcówki np. na specjalne metalowe kolce, zwiększające stabilność statywu. Jeśli często fotografujemy w terenie, warto kupić statyw zaopatrzony w właśnie rozwiązanie umożliwiające wymianę końcówek w zależności od podłoża.
Dodatkowym elementem na który należy zwrócić uwagę jest kolumna statywu. Należy wysuwać ją w ostateczności, po maksymalnym wysunięciu nóg, ponieważ zmniejsza stabilność aparatu zamocowanego na statywie. Najlepiej, jeśli kolumna łączy się z nogami nie w jednym, ale w dwóch miejscach (tak jak w statywach studyjnych) - zwiększa to jej stabilność. Bardzo przydatny jest hak umocowany na dole kolumny - dzięki niemu można dociążyć statyw (np. przy pomocy torby fotograficznej).
Niektóre dostępne statywy mają w miejscu połączenia z nogami specjalną kopułkę umożliwiającą poziome umocowanie kolumny. Można dzięki temu fotografować z aparatem na statywie umieszczonym nad obiektem, co przyda się np. w makrofotografii. Użyteczne jest też mocowanie kolumny do góry nogami, dzięki czemu można wykonywać zdjęcia z całkowicie "żabiej" perspektywy.
Głowica to drugi - obok samego statywu - najważniejszy element zestawu.
Najbardziej popularne są głowice kulowe, blokowane albo za pomocą pokrętła, albo specjalnego mechanizmu przypominającego spust pistoletu (tzw. głowice typy dżojstik). Zasada mówi - im większa kula, tym większa stabilność takiej głowicy. Podstawową zaletą głowic kulowych jest błyskawiczna zmiana pozycji aparatu, i to zarówno w pionie, jak i poziomie. Równie szybko można pochylić lub obrócić aparat, albo przejść z kadru poziomego do pionowego - to idealne rozwiązanie dla wszystkich, którzy szukają szybkości przy równoczesnej dobrej precyzji działania.
Niezależnie od typu głowicy należy zwrócić szczególną uwagę na to, czy jest ona wyposażona w tzw. szybkozłączkę (płytkę szybkiego mocowania). Przymocowuje się ją do gniazda statywu aparatu, a następnie montuje się na głowicy za pomocą "zatrzasku" na statywie (dobrze, jeśli ma on blokadę wypięcia). Korzyści z takiego rozwiązania? Błyskawiczne mocowanie na statywie (zamiast długotrwałego przykręcania aparatu bezpośrednio do głowicy) i - co ważne w szybko zmieniających się warunkach zdjęciowych - możliwość szybkiego zdjęcia aparatu ze statywu. Jeśli fotografujemy więcej niż jednym aparatem (lub kilkoma obiektywami z mocowaniem statywowym), wystarczy kupić dodatkową szybkozłączkę (koszt ok. 40 zł) i dzięki temu bez problemu wymieniać sprzęt na statywie podczas fotografowania.
Na koniec. Warto sprawdzić czy kupowany przez nas statyw ma dołączany pasek (lub czy jest możliwość jego zamontowania) oraz pokrowiec transportowy - ważne, żeby mieścił się w niej statyw z założoną głowicą. Dodatkowo warto zaopatrzyć się w poziomnicę wsuwaną bezpośrednio w "gorącą stopkę" aparatu oraz o wężyk spustowy lub pilota ponieważ aparat umieszczony na dobrym statywie może nam drgnąć w momencie naciskania spustu migawki.
Na polskim rynku można znaleźć praktycznie wszystkie znane firmy produkujące statywy fotograficzne od Manfrotto, Slik, Velbon , GoldPhoto, Benbo, Gitzo czy proste uniwersalne statywy Hama lub Fomei
Czytaj także:
- Jak wybrać dobry aparat cyfrowy?
- Jaka torba fotograficzna?
- Rodzaje i zastosowanie filtrów w fotografii
- Oznaczenia filtrów fotograficznych
{nomultithumb}