Henri Cartier Bresson (1908-2004)

 Henri Cartier-Bresson studiował malarstwo w Paryżu. Od 1931 r. poświęcił się fotografii i rozpoczął regularne podróże w różne zakątki świata. W latach 1937-1938 był asystentem reżysera Jeana Renoira. Jeden z najwybitniejszych fotografików który zapisał się na kartach historii fotografii. Cartier-Bresson uważany jest za ojca fotografii reporterskiej. Zasłynął jako twórca koncepcji zwanej decydującym momentem. Decensive moment to chwila, w której fotograf odkrywa ukryty porządek w chaosie świata. Chaos jawi się w mgnieniu sekundy jako doskonała całość, a zadaniem fotografa jest wyłowienie tegoż momentu w postaci zdjęcia. Koncepcja wywarła zasadniczy wpływ na powojenny fotoreportaż, którego standardy wyznaczała założona tuż po wojnie i współ założona przez Cartier - Bressona agencja fotograficzna Magnum.

Aby spełnienie credo artystycznego było możliwe, Cartier-Bresson przywiązywał olbrzymią wagę do kompozycji. Wielokrotnie podkreślał, że wszystkiego nauczył się od malarstwa (studiował malarstwo). Fotografia dla mnie to rytm płaszczyzn, linii i walorów. W chwili fotgrafowania decydującego momentu kompozycja musi być intuicyjna gdyż jak powiedział różnica pomiędzy poprawnym, a dobrym zdjęciem to kwestia milimetra.

Nieingrowanie w fotografowaną rzeczywistość to kolejna nadrzędna zasada, którą mistrz się kierował. Nigdy nie retuszował swoich zdjęć. Jako fotograf starał się być niewidoczny. Do obiektu trzeba się podkradać na palcach, nawet w przypadku martwej natury. Wymagało to nie lada dyscypliny i skupienia, ale zdjęcia pozowane absolutnie go nie interesowały. Większość postaci ujęta jest dynamicznie, co nadaje im autentyczność i lekkość. Krytycy twierdzą, że w obiektywie Cartier - Bressona zwykli ludzie stają się niepowtarzalni zaś architektura nabiera monumentalności.

Trzy powyżej opisane kryteria tzn. decydujący moment, intuicyjna kompozycja i brak aranżacji stanowiły dla Cartier - Bressona sposób na zrozumienie ludzi i zdarzeń. Zapytany o istotę zdjęcia mówił: treścią zdjęcia nie jest zbiór faktów (…) Ważny jest sposób wyboru faktów, to w jaki sposób wybieramy fakt, który ma znamiona prawdy w stosunku do głębszej rzeczywistości (…) Ważne jest określenie własnej postawy względem tego, co widzimy.

Przez całe życie zrobił ok. 700 tysięcy zdjęć, eksponowanych w najbardziej prestiżowych galeriach i muzeach już od lat trzydziestych. O dziwo pierwszą pośmiertną wystawę miał w … 1946 r. To z powodu plotek, jakoby umarł pod koniec wojennej zawieruchy. Od tej pory stał się nieśmiertelny za życia.

Artysta fotografował przy użyciu aparatu Leica. Zawsze był w tym miejscu, gdzie rozgrywały się znaczące wydarzenia polityczne. Na czarno-białych zdjęciach utrwalił m.in. wyzwolenie Paryża w 1945 r., śmierć Ghandiego, ostatni etap wojny domowej w Chinach w 1949 r. Był pierwszym zagranicznym fotografem, którego wpuszczono do Związku Radzieckiego. Za swój dorobek artystyczny został uhonorowany wieloma nagrodami m.in. Hasselblad Award, Grand Prix National de la Photographie czy Overseas Press Club of America Award. Jego prace wystawiane były w Muzeum Sztuki Współczesnej w Nowym Jorku (MOMA), a także w Kioto, Tel Avivie, Paryżu, Sztokholmie, Londynie, Madrycie, Berlinie.

Wystawy indywidualne - wybór

  • Europejczycy, Królikarnia - Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie, 2008
  • De Qui s'agit-il?, The National Museum of Modern Art, Tokyo, 2007
  • The Scrap Book, Fondation Henri Cartier-Bresson, Paris, 2006
  • De Qui s'agit-il?, FOAM, Amsterdam, 2005
  • De Qui s'agit-il?,National Gallery, Edinburgh, 2005
  • Des Europćens, Santander Cultural, Porto Alegre, Brasil, 2005
  • Photographe, Musie des Beaux-Arts, Santiago de Chile, 2004
  • Retrospective: the Man, the Image and the World, Martin Gropius Bau, Berlin, 2004
  • De Qui s'agit-il?, Bibliothćque Nationale de France, Paris, 2003
  • Landscape, Tokyo, 1999
  • Tćte a tćte, National Portrait Gallery, London, 1998
  • Des Europćens, Maison Europćenne de la Photographie, Paris, 1997
  • En Amćrique, The Equitable Gallery, New York, 1996
  • Carnets Mexicains 1934/1964, Centre National de la Photographie, Paris, 1995
  • Hommage a Henri Cartier-Bresson, International Center of Photography, New York, 1994
  • Premićres photos, Centre Culturel Contemporain, Barcelona, 1994
  • Exposition Hommage, Centre National de la Photographie, Palais de Tokyo, Paris, 1988
  • The Early work, Museum of Modern Art, New York, 1987
  • Henri Cartier-Bresson en Inde, Centre National de la Photographie, Palais de Tokyo, Paris, 1985
  • Paris a vue d'oeil, exposition itinćrante, 1984-1985
  • Rćtrospective, Musće d'Art Moderne de la Ville de Paris, 1981
  • A propos de l'URSS, International Center of Photography, New York, 1974
  • En France, Grand Palais, Paris, 1970
  • Photographies de 1930 a 1955, Musie des Arts Dćcoratifs, Paris, 1955
  • Exposition «posthume», Museum of Modern Art, New York, 1947

Wybrane wydawnictwa

  • The Scrap Book, Paris, Steidl, 2006
  • De Qui s'agit-il?, Paris, Gallimard, 2003
  • Henri Cartier-Bresson, Photo Poche, Paris, Delpire, 2002
  • Paysages, Paris, Delpire, 2001
  • Tćte a tete, London, Thames & Hudson, 1998
  • Des Europćens, Paris, Seuil, 1997
  • L'Imaginaire d'aprćs nature, Paris, Fata Morgana, 1996
  • Carnets mexicains, Paris, Hazan, 1995
  • Paris ó vue d'ceil, Paris, Seuil, 1994
  • Premićres photographies, Peter Galassi, Arthaud, 1991
  • L'Amćrique furtivement, Paris, Seuil, 1991
  • The Early Work, MoMA, New York, 1987
  • En lnde, Paris , Centre National de la Photographie, 1985
  • Photographe, Paris, Delpire, 1979
  • Henri Cartier-Bresson, Paris, Delpire, 1976
  • A propos de l'URSS, Paris, Le CUne, 1973
  • Visage d'Asie, Paris, Le Ch&le, 1972
  • L'Homme et la machine, Paris, Le Ch&le, 1969
  • China, New York, Bantam books, 1964
  • Les Europćens, Paris, Verve, 1955
  • D'une Chine a l'autre, Paris, Delpire, 1954
  • Les Danses ó Bali, Paris, Delpire, 1954
  • Images a la sauvette, Paris, Verve, 1952


Sorry, this website uses features that your browser doesn’t support. Upgrade to a newer version of Firefox, Chrome, Safari, or Edge and you’ll be all set.