Poniżej przedstawiamy skrócony słowniczek terminów fotograficznych które można spotkać podczas lektury instrukcji aparatu fotograficznego, książek na tematy fotografii oraz czasopism i stron internetowych.

AD converter

przetwornik analogowo cyfrowy.

AE - Auto Exposure

System automatycznego doboru parametrów naświetlenia zdjęcia.

AF Assist Lamp

Lampka wspomagająca działanie systemu autofokus w aparacie.

Ambient light

Naturalne oświetlenie fotografowanego obiektu.

Aperture

Przysłona.

Aperture priority

Priorytet przysłony. Tryb aparatu, w którym ustawia się przysłonę a program w aparacie dobiera czas otwarcia migawki.

Artifact

Niepożądane zniekształcenia obrazu spowodowane kompresją pliku ze zdjęciem.

Aspect Ratio

Stosunek szerokości do wysokości rejestrowanego obrazu. Wynosi on 4:3, 3:2 i 16:9 w zależności od aparatu. 

AWB - Automatic White Balance

System automatycznego ustawiania balansu bieli w aparacie cyfrowym.

Backlighting

Oświetlenie głównego obiektu "z tyłu" w trakcie fotografowania. Czyli robienie zdjęcia "pod światło"

Barrel distortion

Zniekształcenie beczkowate obrazu.

Bit Depth

Głębia (dynamika) pojedynczego piksela wyrażona w bitach. 8-bitowa głębia oznacza rozróżnianie 256 odcieni (danego koloru lub szarości). 24 bitowa głębia rozróżnia 16.7 MILIONÓW kolorów.

Blooming

Blooming (brak polskiego terminu). Zjawisko bardzo silnego prześwietlenia pojedynczych pikseli, że nadmiar wygenerowanych światłem elektronów "przelewa" się do sąsiednich pikseli.

Bracketing

Bracketing (brak polskiego terminu). Wykonanie 3 do 5 zdjęć ze zmieniającym się parametrem. Najczęściej stosuje się bracketing naświetlenia lub balansu bieli. 

Buffer

Pamięć buforowa pomiędzy matrycą aparatu a kartą pamięci. Na ogół dużo szybsza niż pamięć dodatkowa. Im większa pamięć buforowa, tym sprawniej może przebiegać zapisywanie obrazów.

Bulb

Tryb fotografowania, w którym migawka jest otwierana i zamykana (po dowolnie długim czasie) przez fotografującego. Doskonale nadaje się do fotografowania błyskawic. Otwieramy migawkę, czekamy na błysk, po którym zamykamy migawkę. Warunkiem jest brak oświetlenia sceny innym światłem, np. lampą uliczną.

Burst Mode

Tryb wykonywania zdjęć jedno po drugim tak długo, jak długo jest naciśnięty spust migawki. Często odnosi się ten tryb do kilku pierwszych zdjęć, wykonywanych z dużą szybkością. Po nich, kolejne zdjęcia wykonywane są wolniej.

Chromatic aberration

Aberacja chromatyczna. Jest wynikiem zależności współczynnika załamania światła od jego barwy. 

Circle of confusion

krążek rozproszenia.

Circular Polarizer

Filtr polaryzacyjny kołowy.

Continuous Autofocus

Tryb pracy aparatu cyfrowego, w którym autofokus działa w sposób ciągły od momentu włączenia aparatu. W każdym momencie obraz widoczny na monitorze jest ostry. Tryb ten zużywa nieco więcej energii elektrycznej, niż tryb autokokus czynnego w momencie robienia zdjęcia. 

Cropping

Kadrowanie wykonanego zdjęcia. Wycinanie z całego zdjęcia interesującego nas fragmentu, lub obcinanie tego, czego nie chcemy mieć na odbitce. 

Dark Frame

Ciemna klatka. Zapis "obrazu" z matrycy zasłoniętej przed światłem. Wykorzystuje się go do procesu redukcji szumów przy długich czasach naświetlenia.

Depth of field

Głębia ostrości. 

Digital Zoom

Zoom cyfrowy. Programowe powiększanie fragmentu zdjęcia, co stwarza pozory przybliżenia obiektu fotografowanego.

Dioptre Adjustment

Dostosowywanie siły (w dioptriach) okularu celownika optycznego do wzroku fotografa, tak, by mógł robić zdjęcia bez używania normalnie noszonych okularów.

DPI – Dots per inch

Punktów na cal. Miara rozdzielczości urządzenia fotograficznego, czy drukarskiego. Im więcej punktów na cal, tym lepsza jakość obrazu.

DX

System kodowania informacji o filmie używany przez wszystkich prawie producentów filmów. Pozwala większości nowoczesnych aparatów odczytywać automatycznie czułość (i nie tylko) filmu z kasety. W skład systemu kodowania DX wchodzi najbardziej widoczny system pól ("szachownica") czarnych i srebrnych (przewodzących) na kasecie, kod paskowy i cyfrowy na kasecie i kod na obrzeżach filmu. Do informacji zapisywanych w kodzie DX należą : czułość filmu, ilość klatek i tolerancja naświetlania filmu.

Fill Factor

Współczynnik wypełnienia. Stosunek powierzchni czynnej piksela do jego powierzchni całkowitej.

Fill flash

Błysk wypełniający. Technika stosowana do rozjaśnienia elementów fotografowanej sceny, np. twarzy ludzkich. 

Firmware

Oprogramowanie firmowe (np. w aparacie cyfrowym). 

Flash

Lampa błyskowa. 

Focal length

długość ogniskowej.

Gyroscope

Urządzenie zachowujące stałą orientację w przestrzeni wykorzystywane m. in. w układach stabilizacji obrazu w aparatach fotograficznych.

HDR High Dynamic Range (photography)

Dosłownie - duży zakres dynamiki. HDR to technika pozwalająca wyświetlić na ekranie o dynamice np. 8 bitów widok, który w rzeczywistości ma dynamikę 16, czy 24 bity.
Weźmy widok słońca zachodzącego za wysokim pasmem górskim. Niebo jest bardzo jasne a u podnóża gór jest już bardzo ciemno. Oko ludzkie może tak wielką rozpiętość jasności zarejestrować i przekazać do mózgu szczególy. Na jednym zdjęciu nie da się tego zrobić.
HDR polega na zrobieniu 3 zdjęć o różnej ekspozycji i nałożeniu ich na siebie odpowiednim programem komputerowym.
HDR to faktycznie "spłaszczanie" obrazu o dużej dynamice dla potrzeb urządzeń wyświetlających.

Histogram

Histogram - wykres reprezentujący rozkład oświetlenia kadru rejestrowanego przez matrycę. 

Image stabilization (IS)

Stabilizacja obrazu kompensująca drgania aparatu fotograficznego. Może być
optyczna zainstalowana w obiektywie,
Mechaniczna, poprzez odpowiednie przesuwanie matrycy.
Stabilizacja w żadnym przypadku nie stabilizuje drgań (ruchów) obiektu fotografowanego.
Nie mylić z "pseudostabilizacją" poprzez podwyższanie czułości do 1600 a nawet 3200 ISO.

Interpolation

Interpolacja. Programowe dodawanie brakujących elementów (pikseli) zdjęcia.

ISO

skrót nazwy: International Standard Organization - skala stopni czułości znormalizowana przez tę instytucję. Została przyjęta jako norma międzynarodowa dla oznaczania fotograficznych materiałów światłoczułych i zastąpiła poprzednio używane powszechnie skale stopni czułości według ASA i według DIN. Czułość zapisana wg norm ISO składa się z dwó?ci znormalizowana przez tę instytucję. Została przyjęta jako norma międzynarodowa dla oznaczania fotograficznych materiałów ?wiatłoczułych i

Jaggies

Poziome lub pionowe krawędzie na zdjęciu cyfrowym, powiększonym programowo. Np. prosta linia okazuje się "schodkami".

Key Light

W studio fotograficznym głowne źródło światła.

Lens (Lenses)

Obiektyw aparatu. Ale również może oznaczać pojedynczą soczewkę.

Lossless compression

Kompresja bezstratna. Taka kompresja obrazu, która nie powoduje utraty kolorów i rozdzielczości.

mAh (milliAmperehour).

Miliamperogodzina. Jednostka używana do określania pojemności akumulatorów.

Manual Focus

Ręczne ustawianie ostrości

Metering

Proces pomiaru natężenia światła odbitego od fotografowanej sceny,celem ustalenia parametrów naświetlenia: przysłony, czasu otwarcia migawki i (ewentualnie) czułości ISO

Microlenses

Mikro soczewki. Miniaturow soczewki po jednej nad każdym pojedynczym pikselem matrycy. 

Mirror lockup

Funkcja pozwalająca na podniesienie lustra (i zablokowanie w tej pozycji) przed wyzwoleniem migawki. Zabieg ten pozwala na eliminacje drgań wywołanych przez ruch lustra. Funkcja przydatna przy stosowaniu długich czasów naświetlania np. zdjęciach nocnych
 

Multi Zone Focusing

Ogniskowanie wielostrefowe. Kard podzielony jest na kilka stref (górna lewa, górna prawa, górna środkowa itd.) Program sam określa, w której strefie znajduje się najbardziej "pierwszoplanowy", czy godny uwagi obiekt i nastawia ostrość na tę strefę. Efektywność systemu zależy od jakości algorytmów zastosowanych. Istnieje również wyboru strefy "ostrości".

Multi-Pattern Metering

Pomiar jasności (wyznaczanie ekspozycji) dla wielu (do 256 w drogich aparatach cyfrowych) małych obszarów i ustawianie do zdjęcia średniej z tych wartości. Zależnie od ustawienia trybu fotografowania są stosowane różne rodzaje średniej.

Multi-Point Focusing.

Wielopunktowe ustawianie ostrości. Program w aparacie wyznacza odległość do wielu bardzo małych obszarów (prawie punktów) i wylicza uśrednioną odległość, ustawiając obiektyw na tę odległość w momencie robienia zdjęcia.

Noise

Szumy. Zakłócenia na zdjęciu podobne do ziarnistości na zdjęciu analogowym. 

Noise Reduction

System programowego zmniejszania szumów widocznych na zdjęciu. Noesze aparaty cyfrowe mają taki program wbudowany i uruchamia się on po wykonaniu zdjęcia z długim > 1s. czasem naświetlania.

Over-Exposure

Prześwietlenie zdjęcia.

PictBridge

Standard pozwalający drukować zdjęcia bezpośrednio z aparatu, poprzez złącze USB, bez konieczności korzystania z komputera.

Pincushion distortion

Zniekształcenie poduszkowe. 

Point and Shoot

"Skieruj i strzelaj". Termin oznaczający proste aparaty cyfrowe,które wystarczy skierować na właściwy obiekt, nacisnąć spust migawki i zdjęcie zrobione. Nie potrzeba ABSOLUTNIE NIC ustawiać. Aparaty zaawansowane mają także taki tryb fotografowania, obok wielu innych możliwości.

Polarizer (Polarising Filter).

Filtr polaryzacyjny, pozwalający wytłumiać odbicia światła od błyszczących przedmiotów niemetalowych a także od światła rozproszonego w atmosferze (uwypuklają błękit nieba).

Prosumer

Termin oznacza półprofesjonalne aparaty fotograficzne przeznaczone dla ogólnego użytku przez doświadczonych i wymagających amatorów.

Pull

Naświetlenie i wywołanie filmu poniżej nominalnej światłoczułości.

Push

Naświetlenie i wywołanie filmu powyżej nominalnej światłoczułości.

QVGA (Quarter Video Graphics Array)

Rozdzielczość wideo 320x240 stosowana dla pomniejszenia wielkości plików.

In-camera red-eye removal

Oprogramowanie aparatu cyfrowego pozwalające na usuwanie efektu czerwonych oczu bez potrzeby przenoszenia zdjęcia do komputera.

Rangefinder

Urządzenie mierzące odległość do obiektu fotografowanego metodą triangulacji, mówiąc prościej, metodą oglądaia go przez dwa oddalone od siebie punkty. Jeden to zazwyczaj obiektyw, drugi, to "okienko" umieszczone możliwie daleko od obiektywu.

Resolution

Rozdzielczość. Liczba elementów w poziomie i pionie, z których zbudowany jest zdjęcie.

Self Timer

Samowyzwalacz (dosłownie "samo czasomierz". Otwiera migawkę w kilka (2, 4, 10) sekund po naciśnięciu spustu migawki. Jedno z zsatosowań, to zdjęcia z długim czasem naświetlania, gdy mamy aparat na statywie inie chcemy go poruszyć naciskaniem spustu migawki. To bardziej tradycyjne, to robienie zdjęć, na któym chce być też fotografujący. Lepsze paraty pzowalają ustawić wykonanie 2 anawet 3 zdjęć "z samowyzwalaczem".

Sensitivity (ISO)

Czułość aparatu (filmu w fotografii analogowej). 

Sensor

Matryca światłoczuła. W terminologii nie fotograficznej, to może oznaczać czujnik, detektor. 

Sharpening

Wyostrzanie. Programowa obróbka zdjęcia stwarzająca iluzję zwiększenia ostrości. Faktycznie polega na zwiększaniu kontrastu na krawędziach zarejestrowanych na zdjęciu obiektów.

Shutter Lag Time

Czas opóźnienia między naciśnięciem spustu migawki a momentem otwarcia migawki.

Shutter priority

Pierwszeństwo migawki. Tryb pracy aparatu, kiedy fotograf ustala czas otwarcia migawki a program dobiera do niego przysłonę i (ewentualnie) czułość ISO. 

Shutterspeed

Czas otwarcia migawki.

Slow Sync

Tryb wyzwalania błysku lampy przy ustawieniu długiego czasu otwarcia migawki. Bez takiego trybu zdjęcia z lampą błyskową ustawiają czas otwarcia migawki na 1/125 do 1/500 s.

Spot Metering

Pomiar światła (wyznaczanie parametrów ekspozycji) dla bardzo małego obszaru na środku kadru i wykonanie zdjęcia z tymi parametrami. Używamy ten tryb pomiaru, gdy jasność obrazu na monitorze jest bardzo zróżnicowana a zależy nam na prawidłowym naświetleni jego fragmentu. Skierowujemy aparat tak, by ów fragment był w środku kadru, naciskamy spusy migawki do połowy i przytrzymujemy, następnie skierowujemy aparat tak, by obejmował żądany obszar i naciskamy spust migawki do końca.
W lepszych aparatach można ów "spot" pomiarowy przesynąć w dowolne miejsce kadru.

Storage card

Karta pamięci dla zapisywania zdjęć. 

Subject distance

Odległość od obiektywu aparatu do fotografowanego obiektu. Od tej odległości zależy, m. in. głębia ostrości.

SuperCCD

Oznaczenia matryc firmy Fujii, stosowanych w apratach cyfrowych tej firmy. Mają specjalną budowę, pozwalającą (wg producenta) na większą rozdzielczość i dynamikę.

 

Tele converter

Tele konwerter. Układ optyczny montowany na obiektywie, który wydłuża jego ogniskową, tym samym zmniejsza kąt widzenia i przybliża fotografowany obiekt.

Telephoto

Długa ogniskowa (wielokrotność 50mm równoważnej ogniskowej ) dająca mały kąt widzenia, czyli "przybliżająca" fotografowany obiekt. Działa jak lornetka.

Thumbnail

Plik obrazowy zmniejszony do wielkości paznokcia (thumb to dość skomplikowany termin biologiczny). Pliki "THUMBNAIL" służą jako indeks (spis rzeczy) do oglądania wielu miniaturek zdjęć na jednym ekranie.

Time Laps

Aparat z funkcją Time Laps może być zaprogramowany do wykonania określonej liczby (np. 100) zdjęć z ustalonym odstępem czasu (np. co 5 minut). Odpowiedni program komputerowy pozwala z takiej serii zdjęć zrobić film pokazujący w kilka minut proces, który trwał kilka lub kilkadziesiąt godzin.

Total Lag Time

Całkowity czas od naciśnięcia spustu migawki do zrobienia zdjęcia. Obejmuje czas potrzebny na ustawienie ostrości i pomiar ekspozycji.

Tran reflective (Trans reflective display)

Typ monitora LCD, który jest oświetlany światłem padającym i jest podświetlany. Zapewnia większą jasność i łatwość oglądania obrazu w silnym świetle.

True Colour

Dosłownie: prawdziwy kolor. To zapis koloru z 24 bitową głębia dla każdego piksela. 24 bity to 2 do potęgi 24=16,7 miliona. Taka głębia pozwala na odwzorowanie 16,7 milionów odcieni koloru.

Twain. (Technology Without An Industry Name).

Technologia bez nazwy przemysłowej. Protokół komunikacji pomiędzy różnymi urządzeniami, czy programami. Np. komunikacja między aparatem cyfrowym a komputerem, to Twain.

Under-Exposure

Niedoświetlenie zdjęcia.

Variable Focus Lens

Obiektyw o zmiennej ogniskowej (popularny zoom).

Viewfinder

Celownik, wziernik. Może być optyczny lub elektroniczny.

VR (vibration reduction) lenses

Obiektyw z układem stabilizacji drgań.

White balans

balans bieli. 

Wide angle

Szeroki kąt. Oznacza kąt widzenia obiektywu o ogniskowej równoważnej krótszej niż około 35 mm.

Wide angle converter

Konwerter szerokokątny. Układ optyczny nakładany na obiektye, który skraca długość ogniskowej, a więc daje szerszy kąt widzenia. Do wielu modeli aparatów kompaktowych można dokupić takie konwertery skonstruowane specjalnie dla danego modelu.

Zoom

Obiektyw zmiennoogniskowy, np.: 35 - 70mm

Zoom Flash

Lampa błyskowa pozwalająca ogniskować wiązkę światła tak by dostosowując kąt jej rozbieżności do kąta widzenia ustawionego na obiektywie.