Książka "Dawne atelier fotograficzne Bielska i Białej" której autorem jest Piotr Kenig, to pierwsze tak kompleksowe monograficzne opracowanie historii i rozwoju fotografii na terenach Bielska i Białej w XIX i początku XX wieku. Książka została wydana w 1994 roku, przez Muzeum Okręgowe w Bielsku Białej.

Spośród jakże licznych, wciąż oczekujących na zbadanie i opracowanie tematów dotyczących historii Bielska i Białej, zasługują z pewnością na wydobycie z zapomnienia dzieje dawnych atelier fotograficznych. Temat to oczywiście mało istotny dla historyków, piszących poważne opracowania z dziejów miasta, dlatego też daremnie by szukać jakichkolwiek wzmianek o fotografach w dotychczasowej literaturze przedmiotu. A przecież z nazwiskami takimi jak Schreinzer, Krischke, Kleinberger czy Tyras spotka się każdy, kto wertować będzie stare bielskie albumy rodzinne, odbywając wzruszającą wędrówkę w czasie do lat młodości rodziców, dziadków czy pradziadków. Ileż to razy odczytując na kartonikach firmowych zapomniane nazwy ulic i placów zastanawiamy się, gdzie mogło znajdować się atelier w którym zdjęcie zrobiono, kim był fotograf je wykonujący? Niniejszy album jest zaledwie pierwszą próbą zebrania jakże skąpych informacji. Starano się zestawić chronologicznie wszystkie znane zakłady i udzielić odpowiedzi na choćby część tych pytań, a tym samym przybliżyć postacie bielskich mistrzów kamery. Dzięki ich pracy podziwiać dziś możemy setki wizerunków dawnych mieszkańców miasta.

Na podstawie dostępnych materiałów opracowano metryczki zakładów powstałych do lat I wojny światowej, a więc w epoce zdjęć na wspaniale zdobionych kartonikach firmowych. Jej zmierzch przypadł właśnie na lata trudności materiałowych w ogarniętej wojną Europie. Spośród atelier z okresu międzywojennego, wykonujących już głównie fotografie formatu pocztówkowego, wyliczono krótko jedynie najważniejsze. Zasługują one bowiem na osobne opracowanie. Nie są też przedmiotem niniejszego szkicu atelier powstałe po 1945 roku. Przy próbie zestawienia zakładów ważnym źródłem informacji dla Białej jest "Rejestr Przemysłu Wolnego" prowadzony od roku 1860, zawierający nazwiska wszystkich fotografów działających w tym okresie. Niestety, brak w archiwum podobnego zestawienia dla Bielska; z kolei rejestry śląskiej "Izby Przemysłowo-Handlowej" w Opawie uległy zniszczeniu w 1945 roku. Głównym źródłem informacji stały się w tej sytuacji same fotografie, a właściwie ich kartoniki firmowe, podające adresy atelier, rodzaj wykonywanych prac, medale i odznaczenia etc. Adresy ustalano również na podstawie starych książek adresowych (1904, 1912, 1914, ok. 1935)2), reklam, ksiąg wieczystych oraz map katastralnych miasta. Szczegóły biograficzne opracowano w oparciu o zapisy w księgach metrykalnych katolickich i ewangelickich parafii Bielska i Białej.

Piotr Kenig

Wydawnictwo zostało wydane przy okazji wystawy fotografii "Dawne atelier fotograficzne Bielska i Białej XIX i XX w." zaprezentowanej w Muzeum Okręgowym w Bielsku Białej, gdzie pokazano po raz pierwszy liczne fotografie wizytowe z zakładów fotograficznych, o zróżnicowanej tematyce.

Dawne atelier fotograficzne Bielska i Białej

• Tekst: Piotr Kenig
• Redakcja: Jerzy Polak
• Projekt okładki: Piotr Wisła
• Wydawca: Muzeum Okręgowe Bielsko-Biała
• Rok wydania: 1994
• ISBN: 83-901390-1-4
• Ilość stron: 111
• Wymiary: 217x254mm
• Oprawa: miękka
• Język: polski
• Wydanie: pierwsze