Album fotograficzny "Ostatni współcześni Żydzi polscy" ze zdjęciami Tomasza Tomaszewskiego z tekstem Małgorzaty Niezabitowskiej wydana przez wydawnictwo Artystyczne i Filmowe w 1993 roku. Książka bardzo dobrze ukazała trudną sytuację starzejącej się społeczności żydowskiej w Polsce. Dodatkowo zawiera krótką chronologię historii Żydów w Polsce oraz słownik podstawowych terminów i znaczeń. Aktualnie większość bohaterów tej historii już odeszła.
Wyjątkowy album dokumentujący wspomnienia, życie, głownie starszych - ostatnich 4-5 tys. Żydów, którzy pozostali w Polsce po emigracji w 1968 roku. Spojrzenie na trudną codzienność polsko-żydowską, uroczystości rodzinne i religijne, wydarzenia kulturalne i społeczne. Książka wydana pierwszy raz w 1986 roku przez wydawnictwo Friendly Press z Nowego Jorku w USA, następnie w RFN, Austrii i Szwajcarii. Wywołała spore poruszenie. Książka oraz zdjęcia które zostały zamieszczone w albumie zostały wykonane w latach 1982-1985 r. Obszerne fragmenty książki były publikowane w wielu krajach od Izraela po Argentynę. W Polsce ukazała się dopiero w 1993 roku, wcześniej skutecznie blokowana przez cenzurę, ponieważ porusza nawet współcześnie bardzo trudne i bolesne tematy.
Dzięki kolorowym fotografiom Tomaszewskiego widzimy krawca, który ubolewa nad międzywyznaniowym małżeństwem swojej córki, chrzestnik, który został ochrzczony, prowadzi modlitwy w synagodze, pierwsze warszawskie dziecko obchodzi bar micwę od 30 lat. Lider społeczności, bez litości, mówi amerykańskim turystom, by "przynieśli nam młodość, radość, życie… Właśnie za tym tęsknimy".
Ta książka przywraca mi nadzieję i uczynię wszystko, aby dotarła do jak najszerszego kręgu czytelników.
Eli Wiesel, laureat pokojowej nagrody Nobla w 1996 r.
"Ostatni" to książka wyjątkowa - przemawia równie mocno obrazem, jak i słowem. Zdjęcia są mistrzowskie, a tekst aż bolesny w dociekliwości, ale nigdy agresywny.
Los Angeles Times
Ostatni współcześni Żydzi polscy
- Zdjęcia: Tomasz Tomaszewski
- Tekst:Małgorzata Niezabitowska
- Wydawnictwo: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe
- Rok wydania: 1993
- ISBN: 83-211-0609-2
- Typ okładki: twarda
- Wymiar: 305x250 mm
- Ilość stron: 172
- Język publikacji: polski
- Wydanie: pierwsze
Małgorzata Niezabitowska dziennikarka, pisarka, scenariuszy i sztuki teatralnej, pisze teksty piosenek. Współpracowała m.in. z zespołem Kombii. Reporterka "Tygodnika Solidarność", współpracowała również z prasą podziemną i katolicką. W 1986 roku otrzymała stypendium dziennikarskie na uniwersytecie Harvard. Pracowała jako rzecznik pierwszego niekomunistycznego rządu RP. W latach osiemdziesiątych na Zachodzie ukazywały się jej reportaże pokazujące prawdę o Polsce Ludowej. Zadebiutowała na rynku literackim już w latach 80. Opublikowała m.in. Ostatni. Współcześni Żydzi polscy (1993), Poszukiwanie Ameryki (1993), Prawdy jak chleba (2007), Składana wanna (2010), W twoim kraju wojna! (2016). Współtworzyła księgę "Dziesięciolecie Polski Niepodległej". Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino, otrzymała nagrodą im. Czesława Miłosza oraz nagrodą im. Ireny Sendlerowej. Mężem Małgorzaty Niezabitowskiej jest Tomasz Tomaszewski
Tomasz Tomaszewski - członek Związku Polskich Artystów Fotografików, agencji Visum Archiv w Hamburgu, agencji Image Collection w Waszyngtonie oraz American Society of Magazine Photographers. Zajmuje się fotografią prasową, publikował swoje zdjęcia zarówno w najważniejszych pismach polskich jak i w największych magazynach zagranicznych, między innymi: Stern, Paris Match, GEO, New York Times, Time, Fortune, Vogue, Die Zeit, Elle. Wydał kilka książek autorskich: W poszukiwaniu Ameryki (tekst Małgorzata Niezabitowska), Cyganie Polscy (tekst Jerzy Ficowski), W Centrum, Niezwykła Hiszpania oraz ilustrował swoimi pracami kilkanaście prac zbiorowych. Autor wielu wystaw indywidualnych w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Izraelu, Japonii, Holandii, Włoszech, Irlandii, Niemczech, Polsce i na Madagaskarze. Laureat polskich oraz międzynarodowych nagród fotograficznych. Od dwudziestu lat współpracuje z magazynem National Geographic, w którym opublikował 18. esejów fotograficznych, a od roku 1999 jest głównym konsultantem jego polskiej edycji. Uczy fotografii w Polsce, USA, Niemczech i we Włoszech.
Podobne artykuły: