Katalog "Nożyczki a Zofia Rydet" wydany przy okazji wystawy fotomontaży Zofii Rydet pochodzących z końca lat 60-tych i początku 70-tych XX wieku. Wystawa w Galerii 87 w Łodzi, prezentowana była w maju 2010 roku, w ramach Fotofestiwalu.
Dziś fotomontaż w tradycyjnej formie nie jest modny i praktykowany. Nie ma bowiem takiej potrzeby, Photoshop jest techniką doskonałą i nowoczesną – jest w końcu narzędziem pracy obecnego pokolenia. Klasyczny fotomontaż był jednak w swoich latach bardzo postępowy. Użycie nożyczek jako narzędzia w obszarze tworzenia fotografii było jednocześnie wyrazem dosłownego i metaforycznego odcinania się od zakompleksionej fotografii zapatrzonej w estetykę malarstwa.
Pozwolę sobie przytoczyć opinię najpopularniejszego krytyka sztuki tamtych czasów p. Urszuli Czartoryskiej: "Pojęcie świata rzeczywistego jest w interpretacji Zofii Rydet swoiście relatywne. Jej prace składają się z jego okruchów, stanowiąc wizję, napomykającą jedynie z dala o realności. W fotografii nazywano ten sposób technicystycznie – fotomontażem, podczas gdy w innych rodzajach twórczości – po prostu poezją. Sądzę, że słowa poezja nie należy się tu obawiać, iż mogłaby ona zapowiadać jakoby zbyt wiele; pozwala na to sposób odczuwania Zofii Rydet." (...)
Fotomontaż, czy fotokolaż jak mało która dziedzina sztuki, była w stanie oddać idealnie stan napięcia i rozedrgania swojej epoki. Jakby nie było mało doświadczeń koszmaru doświadczeń pierwszej wojny światowej, to za chwilę pojawiły się nowe hasła, idee i groźne fakty rewolucji bolszewickiej. 1/1/ obszarze sztuki było zatrzęsienie nawoływań i manifestów do radykalnych przemian w widzeniu "nowej rzeczywistości". (...)
Andrzej Różycki
Nożyczki a Zofia Rydet / Scissors and Zofia Rydet
- Fotomontaże: Zofia Rydet
- Teksty: Andrzej Różycki
- Projekt graficzny katalogu: Jadwiga Makarewicz-Szczegłów
- Wydawca: Galeria 87
- Rok wydania: 2010
- Ilość stron: 14
- Wymiary: 274x210mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski, angielski
- Wydanie: pierwsze
Zofia Rydet (1911-1997) to jedna z najwybitniejszych postaci fotografii polskiej, jest autorką takich cykli, jak: "Mały człowiek", "Czas przemijania", "Świat uczuć i wyobraźni". Ten ostatni został wydany w 1979 roku jako album ze wstępem Urszuli Czartoryskiej, złożony z serii poetyckich fotomontaży o dużej sile oddziaływania emocjonalnego, który opowiada, według słów autorki, "o człowieku zagrożonym już od chwili narodzin – o jego obsesjach, uczuciach, osamotnieniu, pragnieniach, o lęku, przed którym ratuje go tylko miłość, o tragedii przemijania, o strachu przed zagładą i zniszczeniem". Kolejny cykl, "Ślady", jest poruszającym świadectwem potrzeby obecności samej artystki poprzez wizerunek fotograficzny. Niewątpliwie jednym z najważniejszych dokonań Zofii Rydet jest stworzenie cyklu "Zapis socjologiczny". Jest to wykonana w kilkudziesięciu tysiącach negatywów monumentalna dokumentacja człowieka i społeczeństwa, realizowana samodzielnie w kilkunastu województwach całej Polski, a także za granicą. Ostatnią ważną serią stała się stworzona na przełomie lat 80. i 90. "Suita śląska", na którą składają się kolaże i fotomontaże zawierające autocytaty z wcześniejszych fotografii, głównie z "Zapisu socjologicznego", które artystka skomponowała na kształt ludowych przedstawień sakralnych, z kwiatami polnymi, materiałami, wycinkami z gazet. Jej prace znajdują się w najważniejszych zbiorach polskich, w tym w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Fotografii w Krakowie, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także poza granicami kraju: w Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Centre Georges Pompidou w Paryżu, Museum of Modern Art w Kioto i w National Museum of Photography, Film and Television w Bradford.
Podobne artykuły: