Galeria Pusta cd. w Jaworznie zaprasza czwartek 25 czerwca 2025 roku, o godz. 18.00 na wernisaż wystawy fotografii "Zen" której autorem jest Jiří Šigut. Wystawa potrwa do 30 lipca 2025 roku.

Jiří Šigut ur. 14.5.1960 r. w Ostrawie-Witkowicach, Czechosłowacja. Od 1985 do 1991 r. Jiří Šigut zajmował się zapisami fotograficznymi, programowo nie wchodząc w proces długiej ekspozycji. Charakterystyczne dla tego okresu twórczego jest to, iż zdjęcia powstawały jako rejestracje pozaartystycznych czynności, niepoddanych w żaden sposób stylizacji. Zapis był więc prawdziwą referencją do tego, co się wydarzyło i co znalazło się, bez jakichkolwiek manipulacji, w warstwie światłoczułej negatywu.

W swoich „Uwagach do fotografii" z lat 1984-1985 autor pisze: „Uważam, że właśnie dzięki potrzebnej długości ekspozycji, ewentualnie jej połączeniu z ruchem, można uchwycić nieuchwytną w inny sposób wieloaspektowość obrazowanej rzeczywistości pod takimi kątami i z takich miejsc, jakich w jednym momencie nie możemy widzieć jako całość."

Tematami tego właśnie sposobu wizualizacji czasu stawały się zwyczajne czynności (podróże autobusem, pociągiem, windą, spacery, zakupy...) albo też rejestracja temperatury wnętrz czy pleneru, muzyki lub filmów na jednej klatce. Na samym początku lat dziewięćdziesiątych Šigut powoli rezygnuje z tradycyjnego układu negatyw-pozytyw. Od tego czasu autor rejestruje swoje czynności i procesy w przyrodzie bezpośrednio na warstwie światłoczułej materiału fotograficznego, kiedy źródłem światła i energii jest natura (światło dzienne, gwiazdy, księżyc, ogień, świetliki...). Emulsja nie pełni tutaj funkcji wyłącznie fotograficznej, ale przekracza ją i reprezentuje światło - czułość wszelkiej materii. Swoją pracę, czyli naświetlanie papierów fotograficznych na łonie natury (przez kilka dni lub nawet tygodni), łączy autor z odmianami rytuałów - swoimi bardzo prywatnymi i intymnymi nocnymi performensami.

Jak sam mówi: „Jestem zafascynowany tym, że papiery fotograficzne są w stanie pracować w czasie, absorbować światło, energię, i dzięki tej zdolności mogą wiernie przedstawić a potem zachować przemijające. Zarejestrować procesy i żywioły trwające od milionów lat, jakie postrzegał również pierwszy człowiek. Moim uczuciom często brakuje słów, ale zostają papiery znieznacznymi zapisami ruchu wiatru, płynięcia
wody, opadniętym liściem... odciskiem świata."

Historyk fotografii Josef Moucha w swoim tekście „Zrození múzy” (Narodziny muzy) zalicza Jirzego Šiguta do grona dwudziestu czeskich twórców (np. J. Sudek, F. Drtikol, J. Funke, J. Štýrský, E. Medková, J. Svoboda, J. Koudelka i in.), którzy w XX w. wprowadzili zmiany w postrzeganiu możliwości artystycznych fotograficznego medium.

Jiří Šigut - Zen