Książka "Powinno być dobrze. It Should Be OK" której autorką Zuza Krajewska, składa się portretów niemal czterdziestu bohaterów w wieku 11-20 lat, obok których pojawiają się ich krótkie osobiste wypowiedzi, próbując zdefiniować ten charakterystyczny stan zawieszenia między dorosłością i dzieciństwem, tym razem pod kątem definicji współczesnego patriotyzmu. Książka została wydana w 2019 roku, jako dziesiąta publikacja w ramach cyklu Kolekcji Wrzesińskiej, realizowanego w 2018 roku we Wrześni.
Młodzi ludzie mają szczególne miejsce w historii Wrześni. To oni byli bohaterami Strajku Dzieci Wrzesińskich, który stał się symbolem walki młodzieży o wolność, tak jednostki, jak i całej ojczyzny.
Niemal 120 lat po tych wydarzeniach, zaproszona do realizacji Kolekcji Wrzesińskiej Zuza Krajewska postanawia przyjrzeć się współczesnemu pokoleniu młodych wrześnian, młodych Polaków. Pokoleniu, o którym, jak twierdzi sama autorka, bardzo mało wiemy, bo też nieczęsto ma ono szansę dojścia do głosu w poważnych publicznych debatach. Dlatego też autorka tworząc fotograficzny portret młodego pokolenia wrześnian, jednocześnie rozmawia z bohaterami swoich fotografii, udzielając im głosu i poszukując odpowiedzi na pytania: jakie są współczesne dzieci wrzesińskie? Jaki jest ich stosunek do ojczyzny, zarówno tej ideologicznej, czyli Polski, jak i prywatnej - małej ojczyzny - Wrześni? Jak definiują one wolność i czy istotnie czują się wolne? Z jakim nastawieniem patrzą w przyszłość? Tym samym, w książce Powinno być dobrze. It Should Be OK, obok portretów niemal czterdziestu bohaterów w wieku 11-20 lat, pojawiają się ich krótkie osobiste wypowiedzi. Wyłania się z nich obraz pokolenia otwartego i tolerancyjnego. Z drugiej strony, młodzi ludzie w swoich wypowiedziach sygnalizują - w ich kraju, w ich najbliższym otoczeniu, brakuje im głównie tolerancji. Dochodzi do tego obawa o przyszłość materialną, którą postrzegają jako przepustkę do życia na własnych zasadach. Szesnastoletni Szymon zapytany "jaka będzie przyszłość" stwierdza "powinno być dobrze". Po sposobie udzielenia przez niego odpowiedzi wyraźnie widać, że młodzież obawia się, że ich przyszłe życie nie będzie takim, jakiego by chcieli. Powinno być dobrze. It Should Be OK - to raczej nadzieja niż pewność. Obraz dzisiejszych czasów, realia światopoglądowe i ekonomiczne, pomimo zmian, jakie zaszły w tych obszarach, zmusza nas do postawienia pytania – czy misja dzieci wrzesińskich została zakończona? Czy nie pojawia się potrzeba zdefiniowania na nowo pojęcia wolności w kontekście wyrażania poglądów, seksualności, wiary, samostanowienia i niezależności finansowej? Wrzesiński cykl Krajewskiej nie daje oczywiście jednoznacznej odpowiedzi. Przedstawieni w książce bohaterowie to jedynie mały wycinek młodego pokolenia Polaków. Dorastają, uczą się, żyją w średniej wielkości mieście w zachodniej Polsce. Mieście, które od kilku lat dynamicznie się rozwija, ale któremu daleko jeszcze do dużych ośrodków, w których młodzi ludzie mają większe szanse szeroko pojętego rozwoju. To punkt na mapie, który jest gdzieś pomiędzy największymi polskimi miastami a małymi zapomnianymi miasteczkami. Oni sami są gdzieś pomiędzy. Czy wrzesińska młodzież jest głosem współczesnego pokolenia młodych Polaków?
Karol Szymkowiak
Ten album dedykuję tym, którzy zmęczeni są konfliktami i podziałem Polski na dwa kontrastujące kolory. Wszystkim, którzy chcieliby akceptacji wielu odcieni. To dla Was gradient - od bieli do czerwieni - biegnący przez tę krotką opowieść o dzieciakach z Wrześni, które będą naszą przyszłością. Września przypomina wiele małych polskich miast. Rynek, kawiarnie, parki, małe sklepiki, fabryka i jedno centrum handlowe. Znacie to, prawda? Chciałam usłyszeć, co mają do powiedzenia, z czym się zmagają i co ukrywają w sercach, wrześnianie urodzeni po 2000 roku. Spisałam godziny wywiadów, w których słychać pragnienie różnorodności, akceptacji stylu bycia, otwartość i społeczne uwrażliwienie. Bez względu na pochodzenie, status majątkowy, wiarę, większość tych dzieciaków chciałaby Polski tolerancyjnej, otwartej, ciekawszej, dynamiczniejszej, Europejskiej. Są bardzo ciekawi, mają pasje, cieszą się wolnością w necie, działają, nie boją się mówić i w większości, uwaga, wierzą w ten kraj! Drugą słyszalną nutą jest pytanie, czy sobie poradzą. Czują niepewność jutra, boją się ciężkiej pracy za małe pieniądze. Po szkole, kiedy zaczynają pracować, często pojawia się zniechęcenie i frustracja. Pada pytanie o sens pracy w Polsce. To smutny kawałek ich rzeczywistości. Zresztą przeczytacie. Bardzo polubiłam te dzieciaki. Z wieloma chciałabym utrzymać kontakt i zobaczyć, co się z nimi stanie za kilka lat. Uważam, że mają potencjał i że nie możemy ich zmarnować. My dorośli, nauczyciele, rodzice, pracodawcy i politycy. Zwróćmy uwagę na to, co mówią.
Zuza Krajewska
Zuza Krajewska - fotografka, absolwentka gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych fotografek mody specjalizujących się w fotografii portretowej. Funkcjonuje jednocześnie w świecie magazynów o stylu życia przedstawiających celebrytów, polityków i pisarzy, a także w świecie sztuki, zajmując się kontrowersyjnymi tematami, takimi jak niedoskonałości fizyczne, cielesność, stereotypy w postrzeganiu płci czy erotyzm. Fotografie Krajewskiej, minimalistyczne, wystawne lub balansujące na krawędzi kiczu, charakteryzują się oryginalnym i świeżym podejściem do tematów. Artystka rzuca wyzwanie estetycznym nawykom, świadomie przekraczając granice fotografii komercyjnej i artystycznej. Swoje prace pokazywała na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych.
Plenerowa wystawa fotografii "Powinno być dobrze. It Should Be OK" Zuzy Krajewskiej miała miejsce od 30 sierpnia do 30 września 2019 roku w Park im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni.
Powinno być dobrze. It Should Be OK
- Fotografie: Zuza Krajewska
- Kurator: Karol Szymkowiak
- Teksty: Zuza Krajewska, Julian Kutyła, Karol Szymkowiak
- Projekt książki: Piotrek Okrasa
- Tłumaczenie: Agnes Monod-Gayraud
- Wydawca: Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni
- Rok wydania: 2019
- ISBN: 978-83-948137-3-4
- Ilość stron: 264
- Wymiary: 190x250mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski, angielski
- Wydanie: pierwsze
Kolekcja Wrzesińska
Kolekcja Wrzesińska to wieloletni projekt fotograficzny, w którego rezultacie powstaje artystyczne archiwum fotograficzne Miasta i Gminy Września. Burmistrz Miasta i Gminy Września Tomasz Kałużny co roku zaprasza na rezydencję artystyczną jednego fotografa wybranego przez kuratora. Zadaniem artysty jest stworzenie osobistego zestawu fotografii, który ilustruje gminę i jej mieszkańców. Ma on przy tym zapewnioną całkowitą swobodę twórczą, zarówno w kwestii poruszanych tematów, jak i sposobów ich przedstawienia. Efekty jego pracy publikowane są w formie artystycznej książki fotograficznej oraz prezentowane na wystawie we Wrześni.
Za sprawą Kolekcji Wrzesińskiej mieszkańcy Miasta i Gminy Września mają okazję spojrzeć na siebie samych i przestrzeń, w której żyją, z perspektywy artysty będącego zewnętrznym obserwatorem. Dzięki temu "zewnętrznemu oku" mają sposobność dowiedzieć się czegoś nowego o ludziach, miejscach i zjawiskach, które są tak blisko nich, a jednak często umykają ich uwadze w codziennym życiu. Kolekcja Wrzesińska adresowana jest również "na zewnątrz", poza miasto, w którym powstaje. Września staje się tym samym czymś w rodzaju miasta uniwersalnego, za pomocą którego fotograf opowiada historię o znacznie szerszym kontekście, wykraczającym poza, ale wynikającym z miejsca realizacji.
W przyszłości ten zbiór fotografii stanowić będzie bezcenne świadectwo naszych czasów. Dzisiaj kolekcja ma odkrywać, skłaniać do refleksji i stawiać pytania.
Autorzy Kolekcji Wrzesińskiej
- 2009 - Bogdan Konopka
- 2010 - Andrzej Jerzy Lech
- 2011 - Mariusz Forecki
- 2012 - Nicolas Grospierre
- 2013 - Zbigniew Tomaszczuk
- 2014 - Katarzyna Majak
- 2015 - Adam Lach
- 2016 - Rafał Milach
- 2017 - Filip Springer