Książka fotograficzna "Szmul Muszkies - fotograf profesjonalny" której autorem jest Wojtek Mazan, miała swoją premierę podczas wernisażu który odbył się 29 października 2016 roku w Pracowni Otwartej "Kontrola Jakości" w Ostrowcu Świętokrzyskim.
Muszkies fotografował zarówno w studio, jak i w plenerze. Jako fotograf usługowy dokumentował każdy z ważnych etapów życia klientów, wyznaczanych przez religijne i świeckie rytuały: chrzty, komunie, pewnie też bar micwy (chociaż takie zdjęcia nie zachowały się), przyjaźnie i miłości, śluby, awanse, rocznice, pogrzeby. Młodzi ludzie wykonywali u niego portrety, które ofiarowywali sympatiom. Matki spieszyły do "Rembrandta" z odświętnie ubranymi dziećmi. Fotografowały się u niego całe rodziny, pragnące zaznaczyć swą pozycję w społeczeństwie. Pozowali mu robotnicy, nobliwi mieszczanie, urzędnicy, dyrektorzy, prezydenci miasta. Muszkies wykonywał także duże zdjęcia grupowe, od kilkunastu do kilkuset ludzi, oraz ozdobne tableaux dla szkół, urzędów, cechów, zakładów pracy. (...)
Książka na pewno nie jest kompendium wiedzy na temat miasta. Jest za to próbą stworzenia subiektywnego obrazu tamtego czasu w oparciu o zbiór starych fotografii. Skupiłem się na historiach mniej znanych lub nieznanych w ogóle, pomijając lub mocno uproszczając sprawy obszernie poruszane w książkach historycznych. Nie rozpisywałem się o osobach powszechnie znanych, wychodząc założenia, że wiedzę na ich temat można łatwo znaleźć w innych źródłach. Z kolei innym osobom, poświęciłem więcej uwagi, dlatego, że ich losy życia wydały mi się szczególnie bliskie. Jednak ważne było dla mnie, by uczynić możliwym poznanie twarzy ich wszystkich, dlatego dużo pracy włożyłem w identyfikację osób.
Pierwotną wersję książki opracowałem podczas programu mentorskiego "Migawki" prowadzonego przez Agnieszką Pajączkowską i Krzysztofa Pacholaka z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych "ę". Dziś, przy pomocy finansowej Urzędu Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego, Stowarzyszenie Nie z tej Bajki, które prowadzę od 10 lat, wydaje książkę o Szmulu Muszkiesie, fotografie profesjonalnym. (...)
Szmul Muszkies - fotograf profesjonalny. Portret ostrowczan lat 30. XX wieku wykonany w zakładzie fotograficznym "Rembrandt"
- Autor: Wojtek Mazan
- Projekt książki: Ewa Behrens
- Konsultacja naukowa: Waldemar Ryszard Brociek
- Tłumaczenie: Łukasz Kotyński
- Wydawca: Stowarzyszenie Kulturotwórcze Nie z tej Bajki
- ISBN: 978-83-930793-1-5
- Rok wydania: 2016
- Ilość stron: 276
- Wymiary: 160x240mm
- Oprawa: twarda
- Język: polski, angielski
- Wydanie: pierwsze
Szmul Muszkies (1900-1945) prowadził w latach 30. zakład fotograficzny pod nazwą "Rembrandt". Zakład był nowoczesny i posiadał szeroką ofertę. Fotografowali się więc tu wszyscy żądni nowości - Polacy i Żydzi, zwykli robotnicy i elita miasta. Muszkies jako fotograf usługowy dokumentował każdy z ważnych etapów życia klientów, wyznaczanych przez kolejne religijne i świeckie rytuały: chrzty, komunie, pewnie też bar micwy (chociaż takie zdjęcia nie zachowały się), przyjaźnie i miłości, śluby, awanse, rocznice, pogrzeby. Szkoły i zakłady pracy zlecały mu wykonywanie pamiątkowych fotografii grupowych, a także okolicznościowych "tableaux". Wszystko przerwała wojna. Muszkies zginął w Mauthausen. Archiwum zakładu "Rembrandt" przepadło, a nazwisko jego właściciela zostało zapomniane. Pozostały tylko pojedyncze zdjęcia jego autorstwa, które odnaleźć można w prawie każdym albumie ostrowieckiej rodziny.
Wojtek Mazan (ur. 1981 r.) absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Fotograf, archiwista-pasjonat, lokalny aktywista. Mieszka i pracuje w Ostrowcu Świętokrzyskim. Założyciel i lider Stowarzyszenia Kulturotwórczego "Nie z tej Bajki", w ramach którego realizuje projekty artystyczne łączące fotografię i historię lokalną. Autor wystaw: "Pozdrowienia z Ostrowca" (wrzesień 2013), "Kolonia Robotnicza w Ostrowcu Świętokrzyskim - historia mówiona" (maj 2014), "Amo, amare" (kwiecień 2015). Współpracuje z Krytyką Polityczną.
