BWA Galeria Sztuki w Olsztynie zaprasza od 16 października na wystawę fotografii Łukasza Baksika pt. "Macewy codziennego użytku".

Żydowskie nagrobki ozdobione symbolami i inskrypcjami niosą ze sobą informacje o życiu konkretnych ludzi, rodzin, całych sztetli. Ile macew było przed wojną na tysiąc dwustu cmentarzach żydowskich w Polsce? Może kilkaset tysięcy, może kilka milionów. Ponad czterysta cmentarzy żydowskich nie przetrwało. Zostały zagospodarowane na osiedla, boiska, wysypiska śmieci czy kopalnię piasku – piach z niej, wykorzystywany do budowy bloków mieszkalnych, miesza się z ludzkimi szczątkami. Na zaledwie stu pięćdziesięciu można znaleźć więcej niż sto nagrobków. W czasie wojny niemieccy okupanci brukowali nimi podwórka zajmowanych przez siebie budynków, utwardzali drogi, stawiali z nich mury. Tę tradycję kontynuowali po wojnie Polacy. Macewami wyłożyli basen przeciwpożarowy, nasyp kolejowy, brzeg rzeki. Budowali z nich piece, podłogi, krawężniki. W polskich wioskach można znaleźć setki kół szlifierskich zrobionych z macew. Ciągle widać na nich hebrajskie napisy. Śledzę losy żydowskich nagrobków. W centrum małego miasteczka odnajduję sąsiadujące z komendą policji, strażą pożarną i kościołem gospodarstwo z oborą zbudowaną z macew. Trafiam na katolickie płyty nagrobne, z których ktoś zapomniał zetrzeć hebrajskie litery. Rozmawiam z ludźmi, którzy – świadomi tego, co mają na swoich podwórkach – nie widzą w tym nic niestosownego. Odkrywam historię rodziny rozproszonej po świecie, której jedna macewa pomogła odnaleźć się pięćdziesiąt lat po Holokauście.

Łukasz Baksik - urodzony w 1975, fotograf, szczególnie zainteresowany fotografią społeczną i dokumentalną. Autor albumu Macewy codziennego użytku oraz wystawy o tym samym tytule. Dokumentuje sposoby wykorzystania nagrobków żydowskich jako materiału budowlanego. W pracach fotograficznych i instalacjach z cykli  Polska żyje papieżem, Drugie danie po polsku oraz Kumulacja poddaje krytyce kult Karola Wojtyły, skupiając się na podmiotach zjawiska, sam przedmiot pozostawiając na uboczu swoich rozważań. W nowym projekcie Oto Tora! zajął się sposobami wykorzystania Sefer Tora, synagogalnych zwojów Tory, których używano do wykonywania wyrobów skórzanych, instrumentów muzycznych i innych przedmiotów.

BWA Galeria Sztuki w Olsztynie
Adres: al. Marsz. J. Piłsudskiego 38, Olsztyn
Łukasz Baksik - Macewy codziennego użytku
Termin wystawy: 16 październik - 22 listopad 2015 r., godz. 18.00