Dwutomowa książka "Notatki jeńca 1917-1918. Fotografie 1918-1919" Tadeusza Cypriana" która została przygotowana przez i opracowana Roberta Andre i Monikę Piotrowską i Fundację Instytut Fotografii proFotografia w 2021 roku. Publikacji towarzyszyła wystawa pt. "Fotografie prof. dra hab. Tadeusza Cypriana sprzed 100 lat. Nieznane negatywy" w Poznaniu.

Tadeusz Cyprian - prawnik i fotograf, został niemal zapomniany, a jego podwójne dzieło z końca I wojny światowej – pisarskie i fotograficzne – nigdy nie zostało opublikowane. Sytuacja zdumiewa, ponieważ w 1945 r. reprezentował Polskę w UN War Crime Commission i na procesie norymberskim. Z końcem II wojny światowej stał się, przynajmniej w Europie, jednym z najbardziej znanych polskich prawników, wkrótce z tytułem profesora. Zaś w dziedzinie fotografii już w latach dwudziestych XX w. funkcjonował jako drugi obok Jana Bułhaka, autorytet i publicysta w Polsce. Po 1945 r. wydał kultowy podręcznik "Fotografia. Technika i technologia" (11 edycji).

Notatki (tom 1) to rewelacyjny dokument. Osiemnastoletni autor zaraz po maturze ląduje w ogniu I wojny światowej – szkolenie, front włoski i kolejne włoskie obozy jenieckie. Jego świat wywraca się do góry nogami. A on pisze o tym na bieżąco – fantastycznie, z nerwem, dowcipem albo rozpaczą i wciąga nas do swego świata brawurowo.

Kiedy Wielka Wojna się kończy, Cyprian opuszcza włoski obóz jeniecki jako rekrut - wstępuje do tzw. Błękitnej Armii gen. Hallera. I opowiada - teraz fotografią (tom 2). Powstaje reportaż o drodze z Włoch do Francji nowych hallerczyków, o przygodzie, szkoleniach, zwykłej codzienności w Armii Polskiej i to głównie w nieznanych dotąd ośrodkach w Bretanii. Zdjęcia są absolutnie unikatowe.

Notatki znajdują się w 6 zeszytach, od 30 lat spoczywały w poznańskim oddziale Archiwum PAN. Natomiast 133 negatywy zdjęć, darowane w 1979 r. przez córkę autora Ewę Wiśniewską Kolskiemu Klubowi Fotograficznemu FAKT, znajdą się niebawem w zbiorach Muzeum Technik Ceramicznych w Kole.

Tadeusz Cyprian. Notatki jeńca 1917-1918. Fotografie 1918-1919

Tom 1

Notatki jeńca 1917-1918

• Redakcja: Monika Piotrowska
• Współpraca: Magdalena Knapowska
• Wydawca redakcyjna: Wydawnictwo Robert Andre
• Rok wydania: 2021
• ISBN: 978-83-954879-0-3 / 978-83-954879-2-7
• Ilość stron: 354
• Wymiary: 180x250mm
• Oprawa: twarda
• Język: polski

Tom 2

Fotografie 1918-1919

• Opracowanie zdjęć: Robert Andre
• Teksty, redakcja: Monika Piotrowska
• Wydawca: Wydawnictwo Robert Andre
• Przygotowanie i opracowanie: Fundacja Instytut Fotografii proFotografia i Robert Andre
• Rok wydania: 2021
• ISBN: 978-83-954879-1-0 / 978-83-954879-2-7
• Ilość stron: 134
• Ilość zdjęć: 133
• Wymiary: 180x250mm
• Oprawa: twarda
• Język: polski

Rękopisy Notatek udostępniła PAN Archiwum w Warszawie Oddział w Poznaniu.