Album "PRL Grażyny Rutowskiej. Fotografie z Narodowego Archiwum Cyfrowego" wydany w 2015 roku przez Narodowe Archiwum Cyfrowe, to monografia poświęcona Grażynie Rutowskiej, która była dziennikarką i fotoreporterką pracującą w redakcjach "Dziennika Ludowego" i "Zielonego Sztandaru", jej zdjęcia są doskonałym świadectwem przemian cywilizacyjnych i ewolucji życia społeczeństwa w PRL.

Pomysł na niniejszą książkę narodził się podczas opracowania archiwalnego znajdującej się w zbiorach Narodowego Archiwum Cyfrowego spuścizny fotograficznej Grażyny Rutowskiej (1946–2002). Przedwcześnie zmarła fotoreporterka i dziennikarka, pracująca dla "Dziennika Ludowego" i "Zielonego Sztandaru", przekazała w darze do archiwum spuściznę fotograficzną liczącą ok. 38 tys. zdjęć. Gest ten był tym bardziej godny uznania, że po bardzo płodnym okresie twórczości Grażyna Rutowska zmarła w zapomnieniu.

W zespole nr 40 - Archiwum fotograficzne Grażyny Rutowskiej dominują zdjęcia z lat 1963–1988. Stanowi on interesującą dokumentację życia oficjalnego i codziennego z różnych zakątków Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W czasie opracowywania archiwalnego tego materiału stopniowo odkrywano coraz ciekawsze fotografie pokazujące obraz epoki, która przeszła już do historii. Zdjęcia Rutowskiej to źródło wiedzy z wielu dziedzin: urbanistyki i architektury, a także socjologii, nauk politycznych, historii ubioru, reklamy czy motoryzacji. Często udostępniane w galeriach tematycznych na Facebooku, stały się powszechnie znane. Powstała potrzeba stworzenia swego rodzaju biografii - przewodnika po spuściźnie fotoreporterki.

Uznaliśmy, że ten subiektywny wybór reprezentatywnych fotografii poświęconych życiu w okresie PRL-u, połączony z rozszerzonymi opisami i komentarzem, pozwoli lepiej pokazać to, co – według naszej oceny - jest najciekawsze w spuściźnie Rutowskiej, a także umożliwi zaprezentowanie różnorodności zbiorów. Jest to więc zarówno rodzaj przewodnika po zespole, jak i próba uzyskania obrazu PRL-u widzianego przez obiektyw autorki. Obraz ten będzie z pewnością daleki od kompletności. (...)

Mamy nadzieję, że przedstawiony w albumie wybór zdjęć Rutowskiej, choć siłą rzeczy subiektywny i wyrywkowy, umożliwi Czytelnikowi przekrojowy ogląd twórczości autorki, ilustrujący lata, w których przyszło jej żyć i fotografować. (...)

PRL Grażyny Rutowskiej. Fotografie z Narodowego Archiwum Cyfrowego

• Fotografie: Grażyna Rutowska
• Tekst: Łukasz Karolewski
• Koncepcja i koordynacja: Sylwia Zawacka
• Projekt graficzny: Zofia Herbich
• Wybór fotografii: Łukasz Karolewski, Katarzyna Kalisz, Sylwia Zawacka
• Korekta: Małgorzata Haze
• Tłumaczenie: Urszula Rybak Widecom
• Wydawca: Narodowe Archiwum Cyfrowe / Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
• ISBN: 978-83-927590-5-8 / 978-83-64806-72-8
• Rok wydania: 2015
• Oprawa: twarda
• Ilość stron: 204
• Wymiary: 135x205mm
• Język: polski, angielski
• Wydanie: pierwsze

Grażyna Rutowska (1946–2002) dziennikarka, fotografka pracująca w redakcjach "Dziennika Ludowego" i "Zielonego Sztandaru", była jedną z najważniejszych postaci świata fotoreportażu w latach 70. XX wieku. Realizowała fotoreportaże na terenie całego kraju, dokumentując praktycznie wszystkie aspekty życia w PRL-u. Jej fotografie przedstawiają zarówno wielkie inwestycje dekady Gierka, jak i codzienne życie, rozrywkę, sport, wypoczynek czy kontrasty ówczesnych miast i wsi. Była pasjonatką motoryzacji i członkinią PZMot-u. Od 1973 roku, należała do Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W latach 1978-1988 była działaczką Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W 1998 roku przekazała swoje archiwum fotograficzne, wraz z prawami autorskimi, do Archiwum Dokumentacji Mechanicznej (obecnie Narodowe Archiwum Cyfrowe). Po jej śmierci, na mocy testamentu, do archiwum przekazano ostatnią część spuścizny autorki, w tym ostatnie fotografie pochodzące z lat 1998-2002.

Wydanie albumu zrealizowane dzięki dofinansowaniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych.