Katalog "Pamiątka z Karkonoszy. Fotografia - Nowe media" wydany prz okazji zbiorowej wystawy która miała miejsce od 14 września do 17 października 2006 roku w w Galerii Sztuki BWA w Jeleniej Górze.

Pamiątka odnosi się do faktów, które w zbiorowej czy indywidualnej pamięci kojarzone są ze zbliżeniem się do jakiegoś ideału. Z jednej strony więc jak najbardziej pożądana jest wizualna doskonałość formy takiej pamiątki, która - jeśli jest obrazem - zmierza do wykorzystania najbardziej cenionych standardów malowniczości. Jednak z drugiej strony w takich sytuacjach liczy się też dobitne wyrażenie pewnych osobistych przeżyć, które w dużym stopniu są związane z irracjonalną emocjonalnością. Takie emocje usprawiedliwiają uproszczony sposób wyrażania potrzeby kompleksowej rewitalizacji psychiki, kojarzonej z pewną sytuacją. Pod tym względem pamiątka jest czymś innym niż dokument, jakkolwiek aspekt dokumentalny jest też dla niej ważny. Dlatego formy pamiątek ukazują daleko idącą tolerancję dla tego, co w dziedzinie estetyki określa się jako kicz.

Pamiątki, które przybierają formę obrazów, zazwyczaj odwołują się do wzorców piękna, których zawsze dostarczało malarstwo. Jeżeli chodzi o kulturę europejską, to zasadniczo wykorzystuje się kanony nowożytne, funkcjonujące od XV wieku, najczęściej uwzględniające perspektywiczny iluzjonizm. Jeśli chodzi o widoki natury to sentymenty zaspokaja najczęściej kanon romantyczny (zwłaszcza gdy idzie o widoki gór i morza). Co ciekawe, o ile w malarstwie romantyczny typ pejzażu z początkiem XX wieku na dobre rozminął się z koncepcjami nowoczesności, to w fotografii utrzymał on swój wysoki prestiż. Przykładem mogą być zarówno dzieła takich amerykańskich klasyków jak Weston, Adams, czy Caponigro, jak i polski nurt fotografii elementarnej z lat 1980-tych, fotografia przyrody lansowana pod szyldem “National Geographic” czy różne formy neopiktorializmu. Z kolei punktem odniesienia dla przedstawień ludzi i architektury mogą być kanony wypracowane w okresie baroku i klasycyzmu. Nietrudno jest wyśledzić takie zależności wszędzie tam, gdzie istniały starania o kwalifikowane tworzenie obrazów. Dowodem oddziaływania takich kanonów są też porady udzielane fotoamatorom, a nawet postulowanie w pewnych rejonach miejsc i kierunków fotografowania. Wszystko to bierze się z przekonania, że nawet jeśli fotograf nie kształtuje krajobrazu tak jak architekt, to poszukuje w nim takich samych walorów jakie określane były w koncepcjach pałaców i parków.

Ponieważ masowe podróżowanie i fotoamatorstwo rozwinęły się niemal równocześnie, osobną kategorią stało się pamiątkarstwo prywatne, tworzone masowo przez posiadaczy różnego rodzaju kamer. Tutaj związki z estetycznymi ideałami uległy daleko idącemu rozluźnieniu, a na pierwszy plan wysunęła się nieporadna ekspresja prywatności. Niewielką część produkcji fotoamatorskiej stanowią prace udanie naśladujące profesjonalne wzory obrazowania. Zdarzają się tu też niezwykle odkrywcze rejestracje w których (często przypadkowo) sama technika ujawnia swoją siłę jako narzędzie poznania. (...)

Adam Sobota

Artyści których prace prezentowano na wystawie oraz w katalogu: Ewa Andrzejewska, Daniel Antosik, Marek Arcimowicz, Jakub Byrczek, Sławoj Dubiel, Zbigniew Dygdałowicz, Maciej Hnatiuk, Janina Hobgarska, Janusz Jaremen, Jacek Jaśko, Andrzej Jędrocha, Piotr Komorowski, Jerzy Kosatka, Jan Kotlarski, Katarzyna Kozyra, Krzysztof Kuczyński, Zbigniew Kulik, Mirosław Kulla, Andrzej Jerzy Lech, Tomasz Michałowski, Tomasz Mielech, Halina Morcinek, Janusz Nowacki, Marcin Oliva Soto, Tomasz Olszewski, Jakub Pajewski, Waldemar Pranckiewicz, Czesław Romaniuk, Leszek Różański, Tomasz Sikorski, Rafał Swosiński, Jacek Szczerbaniewicz, Marek Szyryk, Jerzy Wiklendt, Stanisław J. Woś oraz Wojciech Zawadzki.

Pamiątka z Karkonoszy. Fotografia - Nowe media / A Memento of the Karkonosze Photography - New Media

• Redakcja: Joanna Mielech
• Teksty: Adam Sobota, Jan Kurowicki
• Opracowanie graficzne: Bogumiła Twardowska-Rogacewicz
• Przygotowanie do druku zdjęć czarno-białych: Jerzy Kurowski
• Tłumaczenie: Hanna Korolczuk
• Wydawca: Galeria Sztuki BWA w Jeleniej Górze
• Rok wydania: 2022\
• ISBN: 83-87871-46-6
• Oprawa: miękka
• Ilość stron: 102
• Wymiary: 210x210mm
• Język: polski, angielski
• Wydanie: pierwsze