Zapraszamy w piątek 27 września 2024 roku, o godz. 18.00 gdzie na terenie Liceum im. Kołłątaja w Warszawie otwarta zostanie plenerowa wystawa fotograficzna Marii Banasiak "Zieleniak'44". Wstęp wolny.

Zieleniak'44 to opowieść o traumie międzypokoleniowej na podstawie wydarzeń, które miały miejsce podczas II wojny światowej, w czasie Powstania Warszawskiego na Ochocie. W dniach 5-20 sierpnia 1944r., Zieleniak, który w czasach pokoju pełnił funkcję targowiska, stał się obozem przejściowym dla wysiedlonej ludności cywilnej. W świadectwach osób, które przeżyły, Zieleniak jawi się jako miejsce bestialskich mordów, a przede wszystkich gwałtów dokonywanych na kobietach i dziewczynkach przez oddziały RONA (rosyjska dywizja wchodząca w skład Waffen SS).

To Opowieść 11-letniej dziewczynki – bezpośredniego świadka wydarzeń, zwizualizowana po osiemdziesięciu latach przez nadchodzące po niej pokolenia kobiet. Większość kobiet, które jako dziewczynki przeżyły piekło na Zieleniaku, nigdy nie przyznały się do tego, co tam naprawdę się wydarzyło, dożyły sędziwego wieku i umierają powoli śmiercią naturalną z zadrą w sercu. Ta zadra wciąż tam tkwi, i prawdopodobnie będzie tkwiła nawet sto lat po śmierci. Nie tylko one są bohaterkami tej opowieści, lecz także ich córki i wnuczki. Dopiero te ostatnie są w stanie powrócić do tego, co tam się stało, przywrócić pamięć, godność, szacunek zamordowanym i zgwałconym tam kobietom.

Gwałt połączony z utratą domu, nieustannymi ucieczkami, brakiem podstawowych środków do życia, życiem w ciągłym zagrożeniu – jednym słowem wojna, to wielka rana nie tylko dla osób biorących w tym udział bezpośrednio. To również rana następnych pokoleń, z którą musimy się ostatecznie rozprawić, aby przerwać ten łańcuch zła i nocnych koszmarów. Ten projekt to próba wyjścia na światło dzienne, uświadomienia sobie skutków traumy międzypokoleniowej i szansy uzdrowienia. Prezentowane obrazy to przede wszystkim kolaże i fotomontaże złożone z fotografii wykonanych w okolicach ul. Banacha i ul. Grójeckiej, fotografii i dokumentów oraz dziecięcych rysunków, pochodzących z archiwum rodzinnego.

Autorką prac jest Anna Maria Banasiak. Ukończyła Socjologię na Uniwersytecie Warszawskim, 13 edycję Programu Mentorskiego Sputnik Photos. Jest mieszkanką Ochoty od urodzenia, tak jak jej rodzina, której historia stała się inspiracją do stworzenia cyklu pt. Zieleniak44.

Projekt został zrealizowany w ramach 13. edycji Programu Mentorskiego Sputnik Photos.

Przedsięwzięcie zrealizowano w ramach Inicjatyw Lokalnych OKO – Edycja 2024, we współpracy z Ośrodkiem Kultury Ochoty.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury + Edycja 2024.

Maria Banasiak - Zieleniak'44