Katalog wystawy fotografii "Archeologia Fotografii" której autorem jest Jerzy Lewczyński. Wystawa miała miejsce w Galerii "Pusta" w Górnośląskim Centrum Kultury w Katowicach, w marcu 1997 roku.
Czymże jest fotografia? Czym fotografowanie? W niedawno wydanej książce słynnego francuskiego krytyka Ronalda Barthesa odnajdujemy pod koniec pełne pozornej bezradności wyznanie: "Muszę więc pogodzić się z tym faktem jako prawem: nie mogę zgłębić ani przeniknąć fotografii". Piszę o tym wyznaniu jako "pozornie bezradnym", gdyż autor "Światła obrazu" przez przeszło czterdzieści rozdziałów prowadząc czytelnika drogą niezwykle precyzyjnie, jak przystało na strukturalistę, aranżowanych spostrzeżeń, przybliżeń i analiz, zdaje się jednak bardziej kłaść akcent na atrakcyjności samej drogi, aniżeli jej celu. Wszystkie owe rozpoznania, poglądy, refleksje, jego zdaniem, prędzej czy później sprowadzają się do porażająco prostej konstatacji, w której streszcza się istota naszego zetknięcia się z tym, co przedstawia zdjęcie: oto "to co było". Przeogromnie delikatna jest tu jednak granica między oczywistością a nieoczywistością. Wszak każde zdjęcie, traktując przede wszystkim o faktyczności rzeczy, paradoksalnie, uwyraźnia oraz intensyfikuje nasze spotkanie z czasem, przemieniając kontakt z tym co przedstawione w zjawisko, w fenomen, który Barthes nie bez powodu pisze dużą literą; jest w nim jakiś istotny znak doświadczenia: na moment skupiona w błysku światła prawda egzystencji. (...)
Kazimierz Nowosielski
Archeologia Fotografii
- Fotografie: Jerzy Lewczyński
- Teksty: Maja Dzierżyńska, Kazimierz Nowosielski
- Tłumaczenie: Hanna Korolczuk
- Wydawca: Górnośląskie Centrum Kultury / Galeria Pusta
- Rok wydania: 1997
- Ilość stron: 16
- Wymiary: 192x271mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski, angielski
- Wydanie: pierwsze
Jerzy Lewczyński (1924-2014) był jednym z najważniejszych polskich twórców polskiej fotografii. Członek ZPAF od 1956 roku, związany ze ZPAF w Katowicach od 1975 roku. Członek Polskiego Towarzystwa Fotograficznego - Odddział Gliwicki (GTF). Od 1988 do 1993 był wykładowcą Wyższego Studium Fotografii ZPAF w Warszawie. Zajmuje się także historią fotografii i krytyką oraz publicystyką związaną z fotografią. W 1999 roku opublikował Antologię fotografii polskiej 1839-1989 (Bielsko-Biała, 1999), która jest pierwszą tego typu publikacją w Polsce. Współtworzył nieformalną grupę "Antyfotografia" (1957-1959) wraz ze Zdzisławem Beksińskim i Bronisławem Schlabsem. Na wystawie Pokaz zamknięty znanej również pod nazwą: Antyfotografia pokazał prace, które w swojej tematyce zrywały z estetycznymi kanonami fotografii i nawiązywały do neorealizmu włoskiego, a także odwoływały się do wspomnień z II wojny światowej. Lewczyński stworzył teoretyczną i artystyczną koncepcję "archeologii fotografii", którą zdefiniował jako potrzebę "odkrywania, badania i komentowania zdarzeń, faktów, sytuacji dziejących się w tzw. przeszłości fotograficznej". Lewczyński był czynnym propagatorem sztuki fotograficznej w Polsce. Był pomysłodawcą wraz z Karoliną Lewandowską nowo powstałej Fundacji Archeologia Fotografii, która postawiła sobie za cel stworzenie i udostępnianie on-line archiwów polskich artystów fotografików.