Książka "Społeczne użycia fotografii" której autorem jest amerykański fotograf, pisarz, teoretyk i krytyk Allan Sekula to antologia najważniejszych tekstów - zarówno na prawach autonomicznego eseju, jak i towarzyszące pracom artystycznym - stanowią wnikliwą analizę złożonych relacji społeczeństwo-sztuka-fotografia-kapitał. Książka wydana została w 2010 roku, przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
W jaki sposób fotografia pomaga w uprawomocnianiu i normalizacji istniejących relacji władzy? W jaki sposób staje się głosem autorytetu, jednocześnie utrzymując, że stanowi przedmiot wymiany pomiędzy równymi partnerami? Jakiego rodzaju schronień i tymczasowych ucieczek z królestwa konieczności dostarcza medium fotografii? Do jakich form oporu zachęca i które z nich wzmacnia? W jaki sposób pamięć historyczna i społeczna jest zachowywana, przekształcana, ograniczana i przesłaniana przez fotografie? Jaką przyszłość obiecują, a o jakiej każą zapomnieć? [...] Podobne pytania łatwo jednak pominąć lub po prostu ich w ogóle nie postawić. By zrozumieć to wyparcie polityki, to odpolitycznienie znaczenia fotografii, musimy przyjrzeć się kilku problemom leżącym u podstaw kultury fotograficznej. Zanim jednak będziemy w stanie odpowiedzieć na powyższe pytania, musimy krótko rozważyć, czym jest archiwum fotograficzne i jak można je interpretować, rekonstruować czy publikować wybór z niego w postaci książki? Archiwum jako zespół obrazów stanowi mocny model w dyskursie fotograficznym. Wywiera on istotny wpływ na charakter prawd i przyjemności, których doświadczamy, patrząc na fotografie, zwłaszcza dziś, kiedy na niespotykaną dotąd skalę powstają oparte na archiwach albumy i wystawy fotograficzne. Można by wręcz stwierdzić, że archiwalne ambicje i zabiegi są nieodłączne od praktyki fotograficznej jako takiej.
Allan Sekula, Czytanie archiwum. 1981/1986
Społeczne użycia fotografii
- Autor: Allan Sekula
- Redakcja antologii: Karolina Lewandowska
- Przekład z języka angielskiego: Krzysztof Pijarski
- Redakcja tekstów: Jolanta Pieńkos
- Projekt graficzny okładki: Jakub Rakusa-Suszczewski
- Opracowanie graficzne książki: Zofia Kosińska
- Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego / Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
- ISBN: 978-83-235-0665-2
- Rok wydania: 2010
- Ilość stron: 260
- Wymiary: 145x205mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski
- Wydanie: pierwsze
Allan Sekula (1951-2013) amerykański artysta fotograf i filmowiec, autor esejów krytycznych. Studiował sztuki wizualne na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. Był związany jako wykładowca z programem fotografii i mediów realizowanym w California Institute of the Arts. Jego teksty o historii fotografii przyczyniły się do zrewolucjonizowania krytyki sztuki i stanowią fundamentalny wkład w pisarstwo o fotografii. Od początku lat 70., kiedy jako uczeń m.in. Johna Baldessariego i Herberta Marcuse'a rozpoczynał działalność artystyczną, poddaje krytyce utrwalone mity społeczeństwa kapitalistycznego, a także skonwencjonalizowane sposoby reprezentacji i odbioru sztuki. W centrum jego zainteresowania zawsze jest człowiek, często bezsilny wobec wielkiego, obecnie globalnego kapitału i ogólnoświatowej geopolityki. Sekula wierzył, co potwierdzał wielokrotnie swoimi dziełami oraz postawą społeczną i intelektualną, że sztuka, choć nie może podważyć tego porządku, jest w stanie go demaskować i rozbijać jego hegemonię. Autor publikował m.in. w tak prestiżowych czasopismach, jak "October", "Artforum", "Afterimage". Swoje prace prezentował na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych. Autor książek w których poruszał kwestie nierówności społecznej związanych z globalną gospodarką i postępującą globalizacją, był również twórcą filmów. Jego prace znajdują się w Museum of Contemporary Art w Los Angeles, Pompidou Center w Paryżu, Centro de Estudos Fotograficos w Vigo, National Museum of Contemporary Art w Atenach, Fonds National d'Art Contemporain w Paryżu oraz wielu innych kolekcjach na świecie.