Muzeum Regionalne w Stalowej Woli zaprasza od 24 lutego 2019 roku na wystawę, jednej z najwybitniejszych postaci fotografii polskiej Zofii Rydet pt. "Zapis socjologiczny 1978-1990 ". Wystawa będzie dostępna do 2 czerwca 2019 roku.

Podobnie jak większość twórców powojennych, autorka Zapisu socjologicznego do fotografii dochodziła drogą amatora: poprzez namiętne fotografowanie, spotkania, dyskusje, wzajemną krytykę w gronie zapaleńców. Może to właśnie sprawiło, że dzieło Zofii Rydet nie zna ograniczeń; wzięło się z potrzeby, nie z kalkulacji.

Już w wieku bardzo dojrzałym - w momencie sprecyzowania koncepcji Zofia Rydet miała 67 lat - zaczęła tworzyć swoje opus magnum: „Zapis socjologiczny”, cykl niemający odpowiednika w polskiej fotografii, gigantycznych rozmiarów portret ludzkiej rodziny we wnętrzu. Kontynuowała go wszędzie, gdzie się znalazła, przełamując własną słabość. "Zapis” to kilkanaście tysięcy negatywów, w olbrzymiej części niewykorzystanych, bo nie starczyło życia na pracę.

Pierwsze precyzyjne notatki autorki dotyczące prac nad Zapisem socjologicznym pochodzą z 1978 roku. Pierwszy pomysł na cykl powstał już w latach 60., jednak dość obszerny materiał fotograficzny z wcześniejszego okresu twórczości - w dużej mierze spełniający założenia Zapisu– nie został do niego włączony.

Na główny trzon całego zbioru - obrazy określane jako ujęcia kanoniczne - złożyły się wizerunki mieszkańców wsi i miast, powstałe w różnych rejonach Polski oraz za granicą. Łączy je ścisły rygor kompozycyjny. Ukazują ludzi - pojedynczo, w parach lub w grupie, na tle wybranej ściany ich mieszkania. Fotografie wykonano przy użyciu lampy błyskowej, z zachowaniem jak najszerszego obrazu całego wnętrza oraz jak największej głębi ostrości.

Zofia Rydet (1911-1997) - jedna z najwybitniejszych postaci fotografii polskiej, jest autorką takich cykli, jak: "Mały człowiek", "Czas przemijania", "Świat uczuć i wyobraźni". Ten ostatni został wydany w 1979 roku jako album ze wstępem Urszuli Czartoryskiej, złożony z serii poetyckich fotomontaży o dużej sile oddziaływania emocjonalnego, który opowiada, według słów autorki, "o człowieku zagrożonym już od chwili narodzin - o jego obsesjach, uczuciach, osamotnieniu, pragnieniach, o lęku, przed którym ratuje go tylko miłość, o tragedii przemijania, o strachu przed zagładą i zniszczeniem". Kolejny cykl, "Ślady", jest poruszającym świadectwem potrzeby obecności samej artystki poprzez wizerunek fotograficzny. Niewątpliwie jednym z najważniejszych dokonań Zofii Rydet jest stworzenie cyklu "Zapis socjologiczny". Jest to wykonana w kilkudziesięciu tysiącach negatywów monumentalna dokumentacja człowieka i społeczeństwa, realizowana samodzielnie w kilkunastu województwach całej Polski, a także za granicą. Ostatnią ważną serią stała się stworzona na przełomie lat 80. i 90. "Suita śląska", na którą składają się kolaże i fotomontaże zawierające autocytaty z wcześniejszych fotografii, głównie z "Zapisu socjologicznego", które artystka skomponowała na kształt ludowych przedstawień sakralnych, z kwiatami polnymi, materiałami, wycinkami z gazet. Jej prace znajdują się w najważniejszych zbiorach polskich, w tym w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Fotografii w Krakowie, Muzeum Śląskim w Katowicach, a także poza granicami kraju: w Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Centre Georges Pompidou w Paryżu, Museum of Modern Art w Kioto i w National Museum of Photography, Film and Television w Bradford.

Koordynator wystawy Elżbieta Skromak.

Wystawa została zorganizowana we współpracy z Fundacją im. Zofii Rydet.

W roku 2013 Fundacja Sztuk Wizualnych we współpracy z Fundacją im. Zofii Rydet, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie oraz Muzeum w Gliwicach rozpoczęła proces digitalizacji pozytywów i negatywów, opracowania i upowszechniania zdjęć z cyklu Zapis socjologiczny. Wyniki badań twórczości artystki oraz bogaty, zdigitalizowany materiał wizualny jest sukcesywnie udostępniany na stronie interntowej fundacji.

Zofia Rydet - Zapis socjologiczny 1978-1990

Miejsce wystawy: Muzeum Regionalne

Podobne artykuły: