Książka fotograficzna Wojciecha Wilczyka pt. "Zwyczajne miasto" została wydana w 2024 roku, jako piętnasta publikacja w ramach cyklu Kolekcji Wrzesińskiej, zrealizowanego w 2023 roku we Wrześni.

W swojej praktyce twórczej Wojciech Wilczyk postępuje zgodnie ze znaną z malarstwa ideą hiperrealizmu, czyli przedstawiania rzeczywistości z jak największą precyzją i bez zbędnych zabiegów estetyzujących. Fotogeniczny potencjał obiektów rejestrowanych przez krakowskiego fotografa był niemal zawsze odwrotnie proporcjonalny do ich ciężaru tematycznego, choć zdarzało się, że interesował się obiektami banalnymi, ale o większej atrakcyjności wizualnej i metaforycznym znaczeniu.

We Wrześni Wilczyk podejmuje temat, który, jak się wydaje, nie ma ani ciężaru tematycznego czy wizualnego, a już na pewno próżno w nim szukać metaforycznych znaczeń. Zwyczajne miasto to metodyczna i surowa dokumentacja sieciowych i lokalnych punktów handlowych i usługowych. Małe osiedlowe sklepy spożywcze, punkty gastronomiczne, piekarnie, lumpeksy, sklepy wielkopowierzchniowe, stacje paliw, oddziały banków, paczkomaty — lepiej lub gorzej wplecione w przestrzeń miasta. Również fotografie przedstawiające osiedla mieszkaniowe, banery reklamowe i murale. Niektóre miejsca są bardzo charakterystyczne dla mieszkańców Wrześni, choć — jak sugeruje tytuł Zwyczajne miasto - intencją autora było poszukiwanie obiektów typowych dla całego kraju.

Sfotografowane przez Wilczyka obiekty uważa się za banalne, błahe i - mówiąc wprost - zwyczajnie nudne, dlatego pomija się je, rzadko rejestruje przez rodzimych fotografów. W rezultacie wygląd tych przestrzeni, znacząco definiujących wygląd naszych miast, zostanie z czasem zapomniany, a nieliczne realizacje o nich traktujące staną się unikalne. Dziś miejsca te są dla nas przeźroczyste. Wyizolowanie ich obrazu z miejskiej tkanki i umieszczenie na fotografiach sprawia, że zaczynamy je widzieć klarowniej. Przypatrzmy się im. To właśnie suma takich banalnych miejsc tworzy przestrzeń naszych miast.

Zwyczajne miasto to piętnasta odsłona Kolekcji Wrzesińskiej. Poprzedniczki i poprzednicy Wojciecha Wilczyka często podejmowali tematy odwołujące się do historii miasta, portretowali jego mieszkańców, poszukiwali miejsc i tematów niecodziennych. Niektórzy eksperymentując z formą, badali granice fotograficznego dokumentu. Pokazywali nam, że za zwyczajną fasadą miasta, skrywa się niezwykłe. Utrzymany w duchu i estetyce deadpan projekt Wilczyka skupia się wyłącznie na wspomnianej fasadzie. Tak to wygląda.

Karol Szymkowiak

Zwyczajne miasto / An ordinary city

• Fotografie: Wojciech Wilczyk
• Teksty: Wojciech Wilczyk, Karol Szymkowiak
• Projekt: Honza Zamojski
• Korekta: Ewa Ślusarczyk
• Tłumaczenie: Jan Szelągiewicz
• Wydawca: Urząd Miasta i Gminy Września
• ISBN: 978-83-917850-8-9
• Rok wydania: 2024
• Ilość stron: 192
• Wymiary: 198x300mm
• Oprawa: miękka
• Język: polski, angielski
• Wydanie: pierwsze

Wojciech Wilczyk (ur. 1961 r.) absolwent filologii polskiej, fotograf, autor esejów oraz tekstów krytycznych dotyczących plastyki i fotografii. Fotografuje od 1988 roku, jest zaliczany do grona najwybitniejszych polskich dokumentalistów, członek ZPAF. Jego prace najczęściej mają charakter studium antropologiczno-socjologicznego, w bezkompromisowy sposób podejmują ważkie problemy społeczne i egzystencjalne. Autor esejów oraz tekstów krytycznych dotyczących plastyki i fotografii, pisanych dla "Tygodnika Powszechnego", "Gazety Wyborczej", "Gazety Antykwarycznej", "FA-artu", "Opcji", "fotoTAPETY", "Obiegu". "Kwartalnika Fotografia" oraz "Herito". Autor trzech książek "Steppenwolf" Centrum Sztuki - Teatr Dramatyczny, Legnica 1997, "Eternit" Lampa i Iskra Boża, Warszawa 2003, "Realizm" Wydawnictwo a5, Kraków 2017. Dotychczas wydano m.in. jego albumy takie jak: "Czarno-biały Śląsk", "Życie po życiu". Brał udział w licznych wystawach indywidualnych a także zbiorowych (m.in. "Nowi Dokumentaliści" czy "Efekt czerwonych oczu"), Stypendysta Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2001 i Ministerstwa Kultury w 2005, 2011 i 2018 roku.

Kolekcja Wrzesińska

Kolekcja Wrzesińska to wieloletni projekt fotograficzny, w którego rezultacie powstaje artystyczne archiwum fotograficzne Miasta i Gminy Września. Burmistrz Miasta i Gminy Września Tomasz Kałużny co roku zaprasza na rezydencję artystyczną jednego fotografa wybranego przez kuratora. Zadaniem artysty jest stworzenie osobistego zestawu fotografii, który ilustruje gminę i jej mieszkańców. Ma on przy tym zapewnioną całkowitą swobodę twórczą, zarówno w kwestii poruszanych tematów, jak i sposobów ich przedstawienia. Efekty jego pracy publikowane są w formie artystycznej książki fotograficznej oraz prezentowane na wystawie we Wrześni.

Za sprawą Kolekcji Wrzesińskiej mieszkańcy Miasta i Gminy Września mają okazję spojrzeć na siebie samych i przestrzeń, w której żyją, z perspektywy artysty będącego zewnętrznym obserwatorem. Dzięki temu "zewnętrznemu oku" mają sposobność dowiedzieć się czegoś nowego o ludziach, miejscach i zjawiskach, które są tak blisko nich, a jednak często umykają ich uwadze w codziennym życiu. Kolekcja Wrzesińska adresowana jest również "na zewnątrz", poza miasto, w którym powstaje. Września staje się tym samym czymś w rodzaju miasta uniwersalnego, za pomocą którego fotograf opowiada historię o znacznie szerszym kontekście, wykraczającym poza, ale wynikającym z miejsca realizacji.

W przyszłości ten zbiór fotografii stanowić będzie bezcenne świadectwo naszych czasów. Dzisiaj kolekcja ma odkrywać, skłaniać do refleksji i stawiać pytania.

Autorzy Kolekcji Wrzesińskiej

• 2009 - Bogdan Konopka
• 2010 - Andrzej Jerzy Lech
• 2011 - Mariusz Forecki
• 2012 - Nicolas Grospierre
• 2013 - Zbigniew Tomaszczuk
• 2014 - Katarzyna Majak
• 2015 - Adam Lach
• 2016 - Rafał Milach
• 2017 - Filip Springer
• 2018 - Zuza Krajewska
• 2019 - Chris Niedenthal & Tadeusz Rolke
• 2020 - Maksymilian & Magdalena Rigamonti
  2021 - Maciej Jeziorek
• 2022 - Karolina Jonderko
• 2024 - Wojciech Wilczyk
• 2024 - Magda Hueckel (w trakcie realizacji)

Kuratorzy Kolekcji Wrzesińskiej: Waldemar Śliwczyński w latach 2009-2014 oraz Karol Szymkowiak od 2015 roku.

Mecenas projektu Burmistrz Miasta i Gminy Września.