Album fotografii w którym znajduje się ponad 40 historycznych fotografii Wieliczki z okresu XIX i XX wieku, oraz fotografie współczesne, wśród których odnaleźć można widok Dolnego i Górnego Rynku, bramy głównej Zamku Żupnego, wieże szybowe, parki, ulice, pałace, zabudowania kościelne, stanowiące o niezwykłości tego miejsca. Książka wydana przez Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.

Wyselekcjonowane ujęcia historyczne zestawiono z współczesną fotografią. Zabieg ten pozwala wyobrazić sobie sukcesywną rozbudowę, ale też nieodwracalne zmiany, jakie zaszły w odniesieniu do najważniejszych budynków.

Zdjęcia które znalazły się w książce pochodzą ze zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, obejmujących unikatowe szklane klisze oraz negatywy takich artystów fotografów jak Awit Szubert, Władysław Gargul czy Jan Czernecki.

Od czasów prehistorycznych kotlina wielicka była miejscem, gdzie rozwijało się osadnictwo, o czym świadczą liczne odkrycia archeologiczne. Najstarsze ślady egzystencji człowieka na tym terenie pochodzą z okresu późnego paleolitu, jednak istnienie bogatego, zorganizowanego osadnictwa archeolodzy utożsamiają z młodszą epoką kamienia - neo-litem. Rozwijająca się dynamicznie kolonizacja pradziejowa i wczesnośredniowieczna dała podwaliny dla późniejszego grodu. Pierwsze zręby miasta w postaci osady targowo-przemysłowej istniały na terenie dzisiejszej Wieliczki już zapewne u schyłku XI w. Szybki rozwój osady zasadniczo był związany z lokalną produkcją soli. Pod koniec XIII w., w obrębie dzisiejszych plant, istniała rozległa zabudowa mieszkalna wraz z placem targowym, a w jej centralnym miejscu wzniesiono kościół parafialny. Właśnie wówczas, w okresie lokacyjnym, powstały najstarsze założenia obronne Zamku Żupnego.

Miejsce kupieckie i dogodny układ szlaków handlowych sprzyjały niewątpliwie powstaniu grodu. Niemniej jednak decydujące znaczenie miało odkrycie bogactw naturalnych. To zapewne złoże solne Wieliczki zaważyło ostatecznie o lokacji miasta pod koniec XIII w. na prawie frankońskim. Główny ośrodek produkcji warzelniczej w Małopolsce, a z czasem centrum polskiego górnictwa solnego, stale rozwijał się, głównie dzięki działającej tutaj kopalni. Budynki tego przedsiębiorstwa najmocniej zdominowały charakter, rozwój przestrzenny, a w efekcie architekturę miasta. Zmiany w wyglądzie osady następowały nie tylko w wyniku pojawienia się nowych gmachów salinarnych, ale powodowane były licznymi kataklizmami oraz podejmowanymi inwestycjami prywatnymi i publicznymi.

Barbara Konwerska

Wieliczka. Miasto utrwalone w kadrze / A City Solidified in a Frame

• Autorka: Barbara Konwerska
• Redakcja: Elżbieta Bednarowska, Małgorzata Piera
• Wydawca: Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
• ISBN: 978-83-63348-17-5
• Rok wydania: 2016
• Ilość stron: 120
• Wymiary: 220x215mm
• Oprawa: twarda
• Język: polski, angielski
• Wydanie: pierwsze