Galeria Korytarz w Jeleniogórskim Centrum Kultury zaprasza w piątek 30 maja 2025 roku o godz. 17.00 wernisaż wystawy fotografii "Dziennik" której autorem jest Václav Němecs. Wystawa potrwa do 6 lipca 2025 roku. Wstęp wolny.
Summertime - życie poza granicą codzienności
Václav Němec znany jest w środowisku artystycznym w Czechach jako twórca konsekwentnie realizujący program fotograficzny, którym jest kontynuowany od wielu lat cykl przedstawiający otaczający nas świat. Autor odbył wiele podróży po Europie i do Ameryki, a fotografie są dla niego rodzajem dziennika, w którym zapisuje swoje fascynacje odkrywane podczas podróży. Część artystycznych poszukiwań Václava Němca związana jest z jego osobistym projektem, którym jest piesze przejście polskiego wybrzeża Bałtyku z aparatem fotograficznym. Fotograficzna podróż to dla artysty czas wnikliwej obserwacji. Procesy globalizacji sprawiły, że zakątki świata wyglądają podobnie i wygląd człowieka na różnych kontynentach również jest do siebie zbliżony, tak że w czasie wakacji trudno jest topograficznie rozróżnić miejsca ukazane na fotografii. Wybór z „Dziennika” Václava Němca prezentowany na wystawie w Galerii Korytarz w Jeleniej Górze to zestaw czarno-białych fotografii, które w konwencji reportażu dokumentują jedyną w swoim rodzaju rzeczywistość, jaką jest życie człowieka przebywającego na wakacjach lub przedstawiają nową i fascynującą przestrzeń, którą autor odnajduje w drodze, w podróży. Fotografie opowiadają o istnieniu zarówno fotografa jak i jego bohaterów na granicy zwyczajnej codzienności. W wyczuciu chwili, momentu, w którym najpełniej wyraża się ludzka osobowość, przejawia się niezaprzeczalnie talent fotografującego. Artysta zatrzymuje w kadrach pewien stan prawdy o człowieku, zachowuje realizm, ale tylko do pewnego stopnia, ponieważ oczekuje od sztuki czegoś więcej niż dokumentalnej rejestracji. Obraz rzeczywistości zostaje przepuszczony przez filtr jego wyobraźni, emocji, uczuć oraz osobistych wizji artystycznych, stąd daleko tym fotografiom do potocznie pojmowanego realizmu. Jego fotografie to realizacje próby niemożliwej, jak mogłoby się wydawać, materializacji ulotnych wrażeń, zapisania tego, co nieuchwytne i efemeryczne, jak zapis cieni pojawiających się w ledwie możliwym do uchwycenia momencie. Artysta fotografuje obrazy, które uchwycone w przelocie, wydają się być zapisem szybko mijającego czasu Jednocześnie ulotność chwil zapisana została także w ostrym słonecznym świetle, obrazy są więc pełne kontrastów, widziane jakby spod zmrużonych powiek. Autor bawi się znaczeniami, prowadzi z widzem grę. Plaże są miejscami kojarzonymi z relaksem i wypoczynkiem, ale fotografie Václava Němca ukazują je niekiedy jako miejsca pełne tajemnic i atmosfery niesamowitości. Surrealistycznych niekiedy wizji przedstawianego przez niego świata dopełniają migawki z reklam, które łączą ze sobą nieprzystające do siebie światy w nowe uniwersum letniego czasu.
Niektóre fotografie poprzez skupienie się na motywach opustoszałych budynków, architektury, czy ich geometrycznych linii, przywołują nastrój malarstwa amerykańskiego malarza Edwarda Hoopera, który uznawany był za malarza amerykańskich przedmieść i wnętrz domów z poczuciem odosobnienia i samotności jego mieszkańców. Tak też niekiedy ukazuje spotykanych po drodze ludzi Václav Němec. Fotografuje ich w plażowych strojach, z akcesoriami służącymi do wypoczynku, i w jego wyobrażeniu stają się kimś innym, niż są na co dzień - przedstawicielami podgatunku homo ludens, człowieka bawiącego się, odpoczywającego. Pozy, jakie przybierają podczas zabaw w wodzie, w poszukiwaniu muszli lub skarbów wyrzuconych przez morze są niespotykane poza rzeczywistością urlopową, nabierają zupełnie innego wymiaru i generują pytania o kondycję współczesnego człowieka w ogóle. Sztuka od wieków zajmuje się ludzką egzystencją, a twórcy niejednokrotnie zadawali pytania o ostateczny cel istnienia człowieka w świecie. Podobne pytania nasuwają się w fotografii Václava Němca. Fotografie ludzi oddających się wypoczywaniu to zapis intensywnego istnienia poza czasem swojej codzienności. Nie pozowane we wnętrzach atelier fotograficznego, zostały uchwycone w miejscu, w którym portretowany nie spodziewa się spotkania z fotografującym podróżnikiem, gdzie ani artysta ani portretowani nie są u siebie. Wszyscy pojawiają się tu na moment, ale jakże intensywne są to chwile. Dla odbiorców przedstawiona codzienność nie jest bardzo egzotyczna, bo sami jej często doświadczamy i tęsknimy do wersji siebie podczas urlopu. Życiową przestrzenią fotografowanych przez artystę ludzi nie jest plaża, jednak odnalezienie ich w tej letniej przestrzeni, gdzie wydają się być kimś zupełnie innym, pozwala na zadanie pytania, w którym momencie żyjemy intensywniej, kiedy jesteśmy naprawdę sobą. Czy nie właśnie wtedy? Fotografie w naturalnym świetle dnia ukazują ludzi takimi, jakimi są w tym jedynym momencie; ludzi, którzy całą swoją istotą należą do wakacji, poprzez sposób zachowania, odmienność ubioru i swobodę, właściwych dla tego czasu. Fotografie cechuje fascynacja surrealistyczną stroną urlopowej egzystencji. Artysta nie ukrywa zachwytu nad ludzkim istnieniem jako jedynym i niepowtarzalnym. Jego portrety są zapisem odkrywania wielu aspektów życia, jego esencji. Zatrzymują ulotność konkretnych chwil, ale przywołują jednocześnie uniwersalne projekcje letnich wspomnień. Wyczuwa się również nutę nostalgii w związku z przemijaniem tego, co ulotne, a może także przeczucia pewnego rodzaju pustki tej wakacyjnej egzystencji.
Wyjazd na wakacje jest tym rodzajem podróży, której właściwym przeznaczeniem jest coś więcej niż fizyczna zmiana miejsca. Punktem odniesienia staje się inna niż na co dzień przestrzeń oraz czas, który w nowym otoczeniu zwalnia, można więc poddać się jego przepływowi i zanurzyć w zupełnie odmiennych doznaniach. Podróż wakacyjna jest podjęciem wyzwania dla spełnienia marzeń o uchwyceniu innego kontekstu wobec świata i wobec siebie. Artystyczne podróże łączą więc w sobie element duchowy i twórczy, wywołują poczucie niepowtarzalności bycia w odmiennym niż dotąd kontekście, w relacji z innym miejscem i w nowej przestrzeni. Václav Němec zaskakuje spójnością swojej artystycznej wizji. Jego fotografie wyobrażają pewien wycinek rzeczywistości, który funkcjonuje na obrzeżach codzienności. Prawda o niej jest częścią opowieści o człowieku i sensie groteskowości naszego istnienia, choć takie ujęcie może wydawać się absurdalne. Fotografie z „Dziennika” artysty pokazują, że sensem życia, który może jeszcze ludzkość uratować przed zagubieniem swej indywidualnej tożsamości, jest być może wolność, którą autor próbuje odnaleźć zarówno w sobie podczas fotograficznych podróży, jak i w bohaterach swoich fotografii.
Joanna Mielech
Václav Němec w mojej niekończącej się fotograficznej serii „w drodze”, The Notebook, nie tyle staram się udokumentować miejsce mojego tymczasowego pobytu, co zarejestrować wizualne i artystyczne, ale także uczuciowe i symboliczne aspekty rzeczywistości. Przedstawiam motywy, które rezonują z moim wewnętrznym światem. Staram się, aby każda pojedyncza fotografia była unikalnym obrazem opartym na rzeczywistości. Nie układam moich zdjęć z zasady, pracuję z fragmentów świata przeżywanego. Fotografuję to, co mnie interesuje i komponuję z tego swój dziennik podróży. Absolwent studiów magisterskich w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie, dramaturg i kurator wystaw w Biograf Kotva w Czeskich Budziejowicach. Poprzez swój obiektyw stara się uchwycić, w formie subiektywnego dokumentu, ulotne chwile, których doświadcza podczas swoich podróży (niekończąca się seria Diary) lub na plażach Morza Bałtyckiego (seria Summertime). W ramach projektów różnych stowarzyszeń fotografów skupionych wokół Martina Wagnera, zaczął łączyć swoje subiektywne zdjęcia dokumentalne z fotografią krajobrazową (Sudety, On The Road, Forest, Appalachia). W 2011 roku opublikował katalog w wydawnictwie Štěpánová Eliška - Měsíc ve dne (Księżyc w dzień), w ramach indywidualnej wystawy w Galerii Księżyc w dzień, w nakładzie 500 egzemplarzy. Jego zdjęcia są drukowane w publikacjach fotograficznych 25 lat Instytutu Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie i Opawskiej Szkoły Fotografii.
Václav Němec - Dziennik
Miejsce wystawy: Galeria Korytarz
Adres: Bankowa 28/30 : Jelenia Góra
