Instytut Grotowskiego we Wrocławiu, Czytelnia im. Ludwika Flaszena zaprasza 24 kwietnia 2023 roku, o godz. 18.00 cykl wykładów Tobiasza Papuczysa "Performatywność fotografii" w ramach Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań - rok akademicki 2022/2023. Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki.

Wykłady mają otwarty charakter - formuła spotkań może przybrać postać dyskusji lub nawet sporu.

Margaret Mead, słynna amerykańska antropolożka kultury, w jednej z rozmów ze swoim byłym już wtedy mężem, również antropologiem kultury – Gregorym Batesonem, przypomniała plemienny zwyczaj ucinania kobietom od dzieciństwa fragmentu palca w momentach życia, gdy umierał ich krewny. Wskutek tego działania kobiety z ludu Dani na starość miały już tylko pozbawione palców kikuty. "Wiedziałam o nim, czytałam o nim, nie miał dla mnie znaczenia, nim nie zobaczyłam tego w tych obrazach" - komentowała ten rytuał Mead, która w swojej praktyce badawczej, pełna wiary dla technicznej obiektywności, chętnie wykorzystywała obraz fotograficzny i kinematograficzny. Podkreślając tymi słowami wagę "cielesnej naoczności", Mead paradoksalnie nie doceniła do końca fotografii i drzemiącego w niej performatywnego potencjału, sprowadzając go do tego, co na zdjęciach bezpośrednie i czytelne, słowem – widoczne. Jednak to, co cielesne (a cielesność stanowi dla mnie kluczową kategorię performatywną), nie musi być wcale koniecznie "naoczne", może po prostu uruchamiać nasze akty mentalne i indywidualne doświadczenia; odwołując się do pamięci ciała (i oka), kreować świat (również zbiorowych) skojarzeń, emocji, lęków i traum; funkcjonować przy komunikowaniu znaczeń na podobnym poziomie, jak robi to na przykład taniec współczesny i tym samym w znacznej mierze czynić widza aktywnym współtwórcą wytwarzanych treści. Hipotetycznie – zdjęcie zabawki w leju po bombie może mieć większą siłę afektywnego działania na odbiorcę niż fotografia martwego dziecka wyrzuconego na brzeg Morza Śródziemnego, poniekąd przecząc w ten sposób powszechnemu medialnemu upodobaniu do reprodukowania obrazów śmierci i przemocy. Siła fotografii jako medium znajduje się w gruncie rzeczy poza kadrem, tkwi w tym, czego zdjęcie tak naprawdę nie przedstawia i nie pokazuje, w tym, co niewidoczne. Performatywne spojrzenie na fotografię pozwala podkreślić siłę napięć między naturalnie przypisaną jej techniczną dosłownością, a rodzącą się z aktów percepcji (zarówno fotografa, jak i odbiorcy) komunikacyjną niejednoznacznością.

Pozostałe terminy wykładów:

• 8 maja 2023, 18.00
• 5 czerwca 2023, 18.00

Tobiasz Papuczys (ur. 1985) jest fotografem teatralnym i dokumentalnym, kuratorem wystaw fotograficznych, teatrologiem, filmoznawcą, wykładowcą uniwersyteckim z kilkunastoletnim stażem. Pięciokrotny finalista Konkursu Fotografii Teatralnej organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, zwycięzca IV edycji w 2018 roku oraz laureat III nagrody podczas VI edycji tego konkursu w 2020 roku. Fotograf Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu. Konsultant artystyczny Cloud Theater przy spektaklach "Technologia jest Istotą" w Centrum Technologii Audiowizualnych we Wrocławiu i "Don K." w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie prowadzi zajęcia z teatru, filmu, performatywności fotografii, współczesnej kultury wizualnej oraz w Instytucie Grotowskiego, w którym prowadzi również autorskie warsztaty fotografii teatralnej. Jego fotografie były publikowane m.in. w "Przekroju", "Polityce", "Newsweeku", "Gazecie Wyborczej", "Tygodniku Powszechnym", "Teatrze", "Didaskaliach", "Dialogu", "Dwutygodniku", "Odrze", "Ricie Baum" i "Vogue Polska". W 2020 roku nominowany do WARTO – Nagrody Kulturalnej "Gazety Wyborczej" za "konsekwentne utrwalanie scenicznych emocji na fotografiach teatralnych, które stanowią dla widzów nieodzowny element doświadczania spektaklu". Juror VII edycji Konkursu Fotografii Teatralnej w 2021 roku.

Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki: http://bitly.ws/BYSz

Tobiasz Papuczys - Performatywność fotografii - wykład