Album "Śląsk" jest owocem wieloletniej pracy znanego artysty fotografika Michała Cały, którą poświęcił uwiecznianiu śląskiego krajobrazu. Książka pokazuje przede wszystkim Górny Śląsk w jego historycznych granicach i pejzaże z przeszłości, których już nie ma. Album został wydany w 1996 roku przez wydawnictwo Baturo.
Tu miasto i wieś "rozpychają się", walcząc o człowieka. Człowiek zaś niszcząc przyrodę, równocześnie do niej tęskni, szukając spokoju i piękna w dewastowanym krajobrazie. U stóp kominów i bezdusznych wieżowców rośnie zboże, stoi kapliczka lub symboliczny krzyż - człowiek wie, instynktownie czuje, że musi przetrwać.
Michał Cala oprowadza nas po różnych zakątkach Śląska, odkrywając urok i wartości miejsc: tych mało znanych - obok znanych dobrze, ale sportretowanych inaczej. Co więcej, nie wtajemniczonych, słabo rozeznanych w dziejach Śląska autor wprowadza swymi fotograficznymi obrazami w arkana wiedzy o regionie. Poruszając się bowiem w obrębie rozległych, historycznych granic Górnego Śląska uwiecznił w fotografii obszar od Przemszy na wschodzie po Stobrawę i Nysę Kłodzką na zachodzie, od krainy najsilniej uprzemysłowionej i zurbanizowanej (trójkąt: Katowice - Bytom - Gliwice) po wiejskie pejzaże rozległej, żyznej doliny Odry, dolinę Wisty pokrytą taflami stawów rybnych, przestrzenie lasów pszczyńskich, rudzkich, rozfalowane pogórze cieszyńskie. Przełamuje w ten sposób stereotyp sprowadzania granic Górnego Śląska do węglowo-hutniczych ośrodków przemysłowych.
Górny Śląsk to kraina rozległa, zróżnicowana. Jakie są zatem jej granice? Geograficznie rzecz rozpatrując Górny Śląsk leży w dorzeczu górnej Odry i Wisły. Gdyby cofnąć się w głąb historii - trzeba by powiedzieć, że obejmuje on w swoich granicach dawne terytorium plemienne Opolan, którzy rozsiedli się od Opola po Racibórz, i Gołęszyców, osiadłych na północnym przedpolu Bramy Morawskiej, a których głównym grodem był Cieszyn. Wszystkie trzy wymienione grody leżały na ważnych szlakach handlowych. Tędy wędrowały kupieckie karawany z solą, winem, miedzią, tkaninami, a ich śladami szli czeladnicy uczący się zawodu, rzemieślnicy i mistrzowie różnych sztuk, poszukujący zamówień na swą pracę, zakonnicy zakładający klasztory. Wraz z nimi wszystkimi wędrowały wzory kultury, przenosiły się zdobycze cywilizacji, systemy prawne, sposoby uprawy ziemi i budowy domów. Granice kształtujących się państw i księstw nie stanowiły dla nich żadnych kordonów. (...)
Maria Lipok-Bierwiaczonek
Śląsk / Silesia / Schlesien
- Fotografia: Michał Cała
- Tekst: Maria Lipok-Bierwiaczonek
- Redakcja: Inez Baturo
- Opracowanie graficzne: Jacek Graś
- Przekład na język angielski: Bogusław Bierwiaczonek
- Przekład na język niemiecki: Aleksandra Latko-Przegędza
- Wydawca: Wydawnictwo Baturo
- ISBN: 83-905021-0-0
- Rok wydania: 1996
- Ilość stron: 108
- Wymiary: 308x280mm
- Oprawa: twarda
- Język: polski, angielski, niemiecki
- Wydanie: pierwsze
Michał Cała (ur. 1948 r.) w latach 1979 i 1983 autor był laureatem Grand Prix na Biennale Krajobrazu Polskiego w Kielcach. W roku 2007 Michał Cała wziął udział w wystawie prezentujących 100 wybranych fotografów pt. "Polska fotografia w XX wieku" - Warszawa P.K.i N. W tym samym roku o autorze i o jego śląskich zdjęciach napisał magazyn British Journal of Photography. Jego fotografie były publikowane w albumach: "Antologia fotografii polskiej 1839-1989", "Polska fotografia w XX wieku", oraz "Śląska Fotografia Artystyczna". W roku 2015 powstał autorski album "Śląsk i Galicja" wydany przez Muzeum Historii Fotografii w Krakowie. W roku 2017 zdjęcia ze śląskiego cyklu były publikowane w internetowym wydaniu The Guardian, oraz wystawione w MMX Gallery w Londynie. W roku 2018 wystawa pt. "Silesia", była eksponowana w Blue Sky Gallery w Portland (USA), oraz na festiwalu Photo London.
