Zapraszamy do wyjątkowej podróży po przedwojennym, "galicyjskim Teksasie". Plenerowa wystawa fotografiii "Łukasiewicz - wizjoner z duszą" zostanie otwarta 5 sierpnia 2022 roku, o godz. 17.00 w ogrodzie przed Letnim Pałacem Lubomirskich w Rzeszowie. Wystawa potrwa do 7 października 2022 roku.

8 marca 2022 r. obchodziliśmy 200. rocznicę urodzin Ignacego Łukasiewicza, pioniera przemysłu naftowego i gazowniczego, wizjonera swoich czasów, wynalazcy i społecznika. By uczcić jego pamięć, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2022 Rokiem Łukasiewicza. Z tej okazji Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa wydała pamiątkowe wydruki z fotografiami przedstawiającymi miejsca w Rzeszowie, z którymi był związany. Były to reprodukcje fotografii ze szklanych negatywów z Archiwum GFMR autorstwa Edwarda Janusza i Rodziny, przedstawiające m.in.: gimnazjum popijarskie przy ulicy 3 Maja (obecnie I LO), do którego w latach 1832-1836 uczęszczał Łukasiewicz i kamienicę, w której mieścił się hotel zwany "Luftmaszyną" (na rogu dzisiejszych ulic: Kościuszki i Słowackiego). Tam konspirował m.in. z Edwardem Dembowskim, organizatorem Powstania Krakowskiego w 1846 roku.

Wystawa plenerowa zatytułowana "Łukasiewicz - wizjoner z duszą", to zbiór unikatowych fotografii z kolekcji Narodowego Archiwum Cyfrowego, opracowany przez Galerię. Sentymentalną podróż po miejscach związanych z przemysłem naftowym na obszarze południowej Polski zaczynamy od Bóbrki, przenosząc się następnie do Libuszy, Krygu, Jasła, a także Krosna i Klimkówki, w Borysławiu kończąc.

Mimo, że ropa naftowa była znana już wcześniej, dopiero Ignacy Łukasiewicz zapoczątkował wydobywanie jej na skalę przemysłową. Wraz z Karolem Klobassą-Zrenckim oraz Tytusem Trzecieskim w 1854 roku założył w Bóbrce pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej. To podkarpackie miasteczko stało się kolebką wydobycia tego kluczowego dla późniejszego, przemysłowego rozwoju świata surowca.

Początkowy proces wydobycia ropy odbywał się w całości ręcznie. Magazynowano ją w drewnianych zbiornikach i następnie w beczkach przewożono na furmankach do destylarni, odpowiednika dzisiejszej rafinerii. W 1856 roku w Ulaszowicach (obecnie dzielnica Jasła) powstała pierwsza na świecie destylarnia ropy naftowej. Zaprojektował ją i wybudował Ignacy Łukasiewicz.

Prezentowane na wystawie fotografie pokazują nie tylko panoramy pól naftowych, szyby, kopalnie nafty, ale także robotników przy pracy, przy wyrobie kul iłowych do zamykania wody w szybie naftowym, wiertaczy powracających z pracy, jak również urządzenia wiertnicze i oryginalne wyposażenie służące do destylacji olejów maszynowych.

Wystawę zamyka fotografia z listopada 1929 r. przedstawiająca Eugeniusza Kwiatkowskiego - chemika, ówczesnego ministra przemysłu i handlu, inicjatora budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego, pozującego wraz z grupą gości na tle szybu naftowego w Borysławiu. Szyb ten podczas uroczystego otwarcia nazwany został jego imieniem.

Barbara Bokota-Tomala

Partnerzy wystawy: Narodowe Archiwum Cyfrowe oraz Okręgowa Izba Lekarska w Rzeszowie.

Łukasiewicz - wizjoner z duszą. Fotografie z Narodowego Archiwum Cyfrowego