Książka "Z historii mieleckiej fotografii 1869-1989" której autorem jest Janusz Halisz, to pierwsze opracowanie obejmujące w sposób kompleksowy zagadnienia związane z działalnością mieleckich fotografów w XIX i XX w. Książka zostałą wydana w 2010 roku, przez Muzeum Regionalne w Mielcu.

Ramy czasowe zawarte w tytule zostały przyjęte na podstawie dwu kryteriów. Początkową cezurę - rok 1869 - wyznaczają pierwsze wzmianki źródłowe z II połowy XIX w., wymieniające fotografów związanych z Mielcem; jako granicę końcową przyjęto natomiast rok 1989, prezentując zakłady fotograficzne powstałe przed tą datą. Uzasadnieniem takiej cezury końcowej są zmiany polityczne i gospodarcze zachodzące w Polsce końca lat 80., których wynikiem była m.in. liberalizacja zasad tworzenia prywatnych firm. Chodzi tu o ustawę z dnia 23 XII 1988 r. o działalności gospodarczej', która wprowadzała wolnorynkowe reguły, pozwalające na uruchamianie działalności bez konieczności legitymowania się uprawnieniami czeladniczymi i mistrzowskim w danym zawodzie. Liberalizacja ta nie zawsze sprzyjała jakości świadczonych usług, jednak wolnorynkowa konkurencja i wzrost liczby usługodawców zapewniały klientom więcej możliwości wyboru. Ponadto ostatnia dekada XX w. to czas, kiedy coraz powszechniejsze stawały się procesy automatycznej obróbki fotograficznej, można więc było braki warsztatowe retuszować przy pomocy fotolabów, a z czasem także komputerów. Niezaprzeczalnym pozostaje jednak fakt, że ten postęp techniki w sposób znaczny zubożył umiejętności niektórych współczesnych fotografów; do rzadkości już należy np. ręczna ciemniowa obróbka negatywów i fotografii. Stąd też uznano, że rok 1989 będzie słuszną końcową cezurą czasową.

Gromadzenie materiałów do publikacji było procesem kilkuletnim, opartym na kwerendach w zasobach archiwalnych, materiałach prasowych, wywiadach z fotografami. Wykorzystano tu zasoby trzech lokalnych archiwów - Cechu Rzemiosł Różnych w Mielcu, Muzeum Regionalnego w Mielcu i Parafii pw. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty, ponadto Archiwum Państwowego w Krakowie, Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie i Instytutu Zachodniego w Poznaniu.

Informacje pozyskane dzięki tym archiwom uzupełniono wywiadami z fotografami, które okazały się niezwykle cenne' W kwestiach technicznych wspomagano się dostępną literaturą fachową z zakresu historii fotografii, a uzupełnieniem części opisowej jest materiał ikonograficzny, niestety nie proporcjonalny w stosunku do każdego z omawianych fotografów, co wynika zarówno z czasów, w jakich żyli i pracowali, z profilu świadczonych usług, jak i z odmiennego traktowania przez nich zawodu. Jednym z celów opracowania jest więc nie tylko faktograficzne zestawienie fotografów działających w Mielcu, ale i ukazanie różnic, jakie na przestrzeni dziesięcioleci zachodziły w tym środowisku zawodowym, zarówno pod względem stosowanych technik, Jak i wspomnianego już podejścia do traktowania fotografii.

Janusz Halisz

Zdjęcia wykorzystane w książce, pochodzą ze zbiorów w Muzeum Regionalnego w Mielcu.

Z historii mieleckiej fotografii 1869-1989

• Autor: Janusz Halisz
• Projekt okładki: Dorota Łachut
• Skład: Marta Kuśmider
• Wydawca: Muzeum Regionalne w Mielcu
• Rok wydania: 2010
• ISBN: 978-83-61911-24-1
• Ilość stron: 208
• Wymiary: 235x160mm
• Oprawa: miękka
• Język: polski
• Wydanie: pierwsze