Zapraszamy w czwartek, 23 czerwca 2022 roku o godz. 19.00 do Społecznego Centrum Fotografii w Warszawie na wernisaż wystawy "itp., itd.. Fotografie Macieja Musiała z lat 1969-71". Oprowadzenie kuratorskie przewidziano 14 lipca 2022 roku, o godz. 18.00. Wystawa dostępna do 4 sierpnia 2022 roku.

Jak wyglądała polska rzeczywistość początku lat 70. XX wieku oczami 23-letniego fotografa? Jakie tematy ukazywały się w prasie studenckiej? Na czym skupiał się fotoreporter i co wyróżniało jego prace?

Na wystawie zostały zaprezentowane fotografie Macieja Musiała z lat 1969-1971 wykonane dla tygodnika studenckiego "itd". Większość z nich nie była dotąd publikowana.

Wydawane od 1961 roku "itd" cieszyło się dużą popularnością wśród młodzieży. Początek lat 70. był dla czasopisma wyjątkowo dobrym okresem: redakcja zwiększyła objętość wydań i kładła większy nacisk na rozwój części ilustrowanej. Tygodnik zrzeszał wówczas utalentowanych fotografów i fotografki młodego pokolenia, m.in.: Krzysztofa Barańskiego, Wiesława Hudona, Annę Musiałównę czy Andrzeja Poleca. Ich zdjęcia – pokazujące życie codzienne i poruszające społeczną problematykę - stały się niezależną od tekstu formą wypowiedzi. Oczywiście publikowane fotoreportaże musiały oscylować wokół życia studenckiego, jednak mimo ingerencji cenzury autorki i autorzy mieli większą niż wcześniej swobodę w doborze tematów. Swój zawód postrzegali jako pewne wyróżnienie. Anna Musiałówna wspominała w jednym z artykułów: "[…] Czuliśmy się wybrańcami ludu, mającymi narzędzie do przyglądania się rzeczywistości z bliska".

Były to ważne lata również w biografii Macieja Musiała: czas jego młodości, gdy zakładał rodzinę, i znajdował się w centrum wydarzeń z aparatem w ręku. Bez wątpienia trudny, ale też twórczy okres. Właśnie wtedy zrezygnował ze studiów na Politechnice Warszawskiej i poświęcił się pracy fotoreportera. Dzięki tej profesji mógł podróżować i poznawać ludzi ze świata kultury; z niektórymi nawiązał długoletnie przyjaźnie, m.in. z Wiesławem Wałkuskim czy Jerzym Dudą-Graczem.

"Itd" było pierwszym magazynem publikującym prace Macieja Musiała. Wybór zaprezentowany na wystawie to jedynie drobny wycinek działalności fotografa i przyczynek do zapoznania się z całym jego dorobkiem. Zdjęcia z początku kariery Musiała ukazują go jako uważnego obserwatora, który zapuszczał się w głąb miasta i uwieczniał niepowtarzalne obrazy zwykłego życia; poszukiwał "decydującego momentu". Fotografował studentów, ich praktyki robotnicze i czas wolny, widoki budowy, industrializację. Jednocześnie przykładał dużą wagę do kompozycji, światła, parametrów technicznych. W jego zdjęciach można dostrzec wpływ twórczości Zofii Rydet i Marka Holzmana, a także inspiracje grupą Magnum czy magazynami "Life" i "Świat".

Maciej Musiał (1946–2000) - fotoreporter, autor trudnych technicznie zdjęć reklamowych, fotografii studyjnych i wielu sesji okładkowych; specjalista od reprodukcji malarstwa. Dzieciństwo spędził w Suchedniowie. Tam w zakładzie fotograficznym ojca, Mariana Musiała, zaczęła się jego fascynacja fotografią oraz techniką. W wieku 13 lat w celach naukowych wyjechał do Warszawy, gdzie ukończył Technikum Radiowe im. Marcina Kasprzaka. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej, które jednak porzucił dla fotografii reportażowej. W 1969 roku rozpoczął pracę dla tygodnika "itd", wydawanego przez Młodzieżową Agencję Wydawniczą. Czasopismo regularnie publikowało jego reportaże związane z życiem społecznym studentów. W latach 1971-1987 współpracował z Polską Agencją Interpress jako fotoreporter w magazynie ilustrowanym "Polska" – edycja Zachód ("Poland"). Na łamach miesięcznika prezentował tematy związane z nauką, sportem i sztuką. Przed jego obiektywem stanęli m.in.: Magdalena Abakanowicz, Jerzy Duda-Gracz, Krzysztof Penderecki, Alina Szapocznikow i Andrzej Wajda. W czasie realizacji materiałów wiele podróżował, także za granicę: do Bułgarii, Francji, Węgier czy ówczesnego ZSRR. W późniejszych latach, gdy zajmował się fotografią studyjną i reklamową, współpracował z redakcjami "Wiedzy i Życia" i "Ładnego Domu" oraz z przedsiębiorstwem Polskie Zakłady Optyczne. Od 1976 roku był aktywnym członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Na początku lat 90. pełnił funkcję prezesa. Prowadził także liczne warsztaty fotograficzne we współpracy z Ireną Jarosińską. Praca fotoreportera w latach 70. zaowocowała nie tylko długoletnimi przyjaźniami Macieja Musiała z postaciami świata kultury, lecz także jego udziałem w licznych konkursach i wystawach. W 1970 roku za reportaż Moi kumple z Zabrza otrzymał nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Fotografii Prasowej. Brał również udział w wystawach: Fotografii Prasowej w Kielcach (1971), Fotografia Prasowa w XXX-lecie PRL (1974), Kobieta (1975), My i nasz czas (1975), Polska - kraj i ludzie (1975), Rodzina (1978). Od 2021 roku Fundacja Archeologia Fotografii zajmuje się opracowaniem archiwum fotografa.

Kuratorki: Kamila Kobus, Kate Smuraga.

Projekt współfinansuje Miasto Stołeczne Warszawa. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

itp., itd.. Fotografie Macieja Musiała z lat 1969-71