Książka "Mistrzowie ostentacyjnych transgresji" której autorką jest Ewa Nowina-Sroczyńska, prezentuje działalność awangardowej grupy Łódź Kaliska z perspektywy antropologicznej.
Ta książka powstała z mojej fascynacji twórczością Łodzi Kaliskiej. Nie jest jednak pracą historyka sztuki, nie ocenia więc - używając aparatu naukowego - artystycznej wartości dzieł tej grupy. Jej badawczą perspektywą jest antropologia, a ta upoważniona jest do badania wszelkich przejawów sztuki (literatury, plastyki, filmu, teatru). Antropolog bowiem może ujawnić archetypiczne, mitologiczne, rytualne pokłady tkwiące w sztuce współczesnej; wydobyć i zinterpretować obecność matryc symbolicznych w dziełach sztuki. (...)
Jeżeli jednak moja interpretacja nie dokonuje redukcji sensu dzieła, tylko wykorzystuje własną perspektywę, kategorie i narzędzia badawcze dla "poszerzenia" znaczeń, to może mieć szansę rozpoznania zakamuflowanych lub/i zniekształconych świadomych i nieświadomych struktur w świecie dzieła sztuki. Podstawową kategorią interpretacyjną będzie karnawalizacja, wraz z całym imaginarium, jakie za sobą pociąga. Uważam, że dzięki zastosowaniu tej kategorii do badania dzieł Łodzi Kaliskiej mogę nie tylko skonstatować (a to znana już refleksja historyków sztuki), że paradygmatem grupy była i jest działalność kontestująca mody kulturowe, ideologie, normy, kierunki nobilitowane w sztuce. Mogę jeszcze poddać analizie i zaprezentować sposoby kontestacji, powiązać je z atmosferą kulturalną, ideologiczną, społeczną, która miała wpływ na przyjęte przez grupę formy artystycznych działań. Interpretacje antropologiczne obecne w tej książce "świadome są swojej niepełności i semantycznej płynności. (...)
Powtórzę: nie miałam ambicji napisania monografii. Antropologiczna interpretacja dzieł sztuki jest tylko jedną z wielu. Przyjęcie kategorii karnawalizacji jako narzędzia badawczego spowodowało, że artystyczne dokonania grupy interpretowane przez mnie, poddane zostały selekcji. Z tego powodu skupiłam się przede wszystkim na pierwszych dwóch dekadach działalności Kaliskich. Karnawalizacja kultury i sztuki stała się orężem wielokształtnej kontestacji. Wreszcie, pragnę podziękować wszystkim, którzy zechcieli ze mną rozmawiać. Antropolog uzyskuje wiedzę dzięki obserwacjom (jawnym i ukrytym), dzięki spotkaniom z osobami, których działalność chce opisać i zrozumieć (wywiady jakościowe i ich interpretacja). (...)
Ewa Nowina-Sroczyńska
Mistrzowie ostentacyjnych transgresji. Łódź Kaliska z antropologiem w tle
- Autorka: Ewa Nowina-Sroczyńska
- Recenzja naukowa: Jacek Kowalewski
- Redakcja naukowa: Sebastian Latocha
- Korekta: Katarzyna Witczak
- Projekt okładki: Ewa Nowina-Sroczyńska, Sławek Bit
- Opracowanie graficzne i skład: Sławek Bit
- Wydawca: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego
- Rok wydania: 2018
- ISBN: 978-83-943907-6-1
- Ilość stron: 272
- Wymiary: 252x150mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski
- Wydanie: pierwsze