Album "Albom.pl" to prezentacja 100 wybranych zdjęć które zostały odkryte w 2013 roku w ramach projektu "Fotograficzna wyprawa archeologiczna na polsko-białoruskie pogranicze" w prywatnych domowych archiwach, w siedmiu pogranicznych miejscowościach, dwóch po stronie polskiej: Kleszczelach i Gródku i pięciu po stronie białoruskiej: Wołkowysku, Sopoćkiniach, Łunnie, Wołpie, Kamieńcu. Książka została wydana przez Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej Widok.
Podczas wyprawy odwiedziliśmy ponad 60 domów. Zeskanowaliśmy blisko 2300 archiwalnych fotografii z 44 prywatnych zbiorów mieszkańców i 3 kolekcje od pasjonatów starej fotografii. Często mieliśmy wrażenie, że przejeżdżamy w ostatniej chwili, bo coraz trudniej o komentarz do zdjęć, coraz mniej jest tych, którzy pamiętają. W latach 90. większość wiosek odwiedzili handlarze starzyzną. Wykupione fotografie poszły w świat, ale odarte z historii, anonimowe. Wiele zdjęć zniszczono, bo były niewygodnym świadectwem ("makulaturą" z pożydowskich domów palono), albo niebezpiecznym dowodem (za zdjęcie w polskim mundurze można było trafić na Syberię).
W prawie każdym z odwiedzanych miasteczek, w okresie międzywojennym działał zakład fotograficzny, przeważnie żydowski. Rodzinne Kleszczele przez ponad pół wieku fotografował Jerzy Kostko (wyjątkowo chrześcijanin). Udało nam się z trocin na strychu jego domy przy ul. Kolejowej wyciągnąć dwa pudła z negatywami. W Gródku najpopularniejszym (i chyba jedynym) fotografem był Josef Abramicki, który jednocześnie strzygł i golił, a po pracy grywał na skrzypkach. Abramicki przeżył Auschwitz i wrócił do Gródka. Nie odnalazł się jednak w PRL-owskiej rzeczywistości. Dożył starości w Kanadzie. W Sopoćkiniach zachowało się dużo odbitek z zakładu Berkowskiego, żydowskiego fotografa, który obsługiwał uroczystości katolickie, prawosławne i świeckie. I tylko zdjęcia jego własnej nacji nie zachowały się w ogóle. Choć każda z odwiedzonych miejscowości to był przed wojną mały sztetl, żydowskie fotografie to rzadkość.
Albom.pl
- Autorzy: Praca zbiorowa
- Redakcja i koncepcja: Grzegorz Dąbrowski
- Projekt graficzny: Jerzy Osiennik
- Przygotowanie zdjęć: Rafał Siderski
- Tekst: Andrzej Poczobut, Grzegorz Dąbrowski
- Tłumaczenie na białoruski: Andrzej Poczobut
- Tłumaczenie na angielski: Ewa Knigowska-Gedroyć
- Wydawca: Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej WIDOK
- Rok wydania: 2013
- ISBN: 978-83927378-8-9
- Ilość stron: 263
- Wymiary: 102x152 mm
- Oprawa: miękka
- Język: polski, białoruski, angielski
- Wydanie: pierwsze
Książka znalazła się wśród finalistów konkursu na najlepsze wydawnictwo fotograficzne 2014 roku w Polsce, zorganizowanego przez łódzki Fotofestiwal, Fundację Archeologia Fotografii i księgarnię Bookoff.
Z zeskanowanych zdjęć powstała również w 2014 roku wystawa "Albom.pl", która pokazywana była w Białymstoku w ramach "Wschodu Kultury. Inny Wymiar", w Mińsku na Białorusi podczas Miesiąca Fotografii oraz w warszawskiej galerii Archeologii Fotografii.